Viop - XXVIII

[mertus]

endekslerde
piyasa yapıcı adil kotasyon veriyor mu?
sadece alış kotasyonu mu vermek zorunda?
bu varanların miktarı sabit tek seferde mi çıkıyor, yoksa piyasa yapıcı isterse ekleme yapıyor mu?
hacimler kademeler nasıl?
hangi marjda varantlar kademe ve hacim olarak geberik hale geçiyor?
şimdilik bu kadar? asdas
cevap verirsen teşekkür,
vermezsen eyvallah.

Son 1 yıldır istisnalar dışında işlem yapmadım ama öncesinde çok yoğun işlemlerimin olduğu bir piyasa. Bildiğim kadarıyla cevap vereyim;

Soruların cevabına geçmeden önce çok önemli birkaç uyarı yapmak istiyorum;

- Varant piyasası riski çok yüksek bir piyasa. Taşıdığınız bütün varantlar istisnasız hepsi her gün değer kaybeder. Diyelim kağıdınızın veya endeksin spot fiyatı 3 gün boyunca sabit kaldı. 3 gün boyunca alım veya satım varantı farketmeden elinizdeki varant mutlaka her gün değer kaybeder. Geceye pozisyon taşıyacaksanız bunu sakın unutmayın.
- Yukarıda bahsettiğim değer kaybı varantın vade sonu yaklaştıkça çok daha hızlı olur. Geceye pozisyon taşınacaksa mümkün olan en uzak vadeli varant tercih edilirse gecelik değer kaybı daha az olur.
- Değer 0 a düşmüş bazı varantlar oluyor. Bu varantlarda doğal olarak piyasa yapıcı alış kotasyonu girmez. Değeri 0 olan bir şeyi kimse 1 kuruşa almaz. Böyle bir durumda elinde varant olan birisi tahtaya uyduruyorum 2 kuruştan satış girebilir. Siz de farkında olmadan değeri 0 olan malı 2 kuruştan almış olursunuz. Bu durumlara dikkat edin. İş varant internet sitesinde varantınızın güncel değerini ve hatta ileri günlerdeki değerlerini kontrol edin.
- Yukarıdaki durumun tam tersi olarak bazı varantlarda ihraç sınırına ulaşılmış olabilir. Örneğin ihraç sınırı 1 milyon olan bir varanttan 1 milyon tane satıldıysa piyasa yapıcının yeni varant satması mümkün değil. Bu nedenle PY satış kotasyonu veremez. Örneğin aslında değeri 23 kuruş olan bir varanta elinde olan başka birisi 38 kuruştan satış yazabilir. Siz de dikkat etmezseniz 23 kuruşluk malı 38 kuruştan almış olursunuz. Bu durumlara dikkat edin. İş varant internet sitesinde varantınızın güncel değerini ve hatta ileri günlerdeki değerlerini kontrol edin.

İşlem yaptığım dönemlerde varant destek hatlarıyla çok yğun muhattap oldum. İş varant destek hattındaki arkadaşlar sağolsunlar bıkmadan usanmadan sorularımı cevaplayıp yardımcı oldular. Umarım aynı ekip vardır aynı şekilde yardımcı olurlar. Takıldığınız noktalarda ararsınız.

piyasa yapıcı adil kotasyon veriyor mu? - İş varant adil kotasyon veriyor. Kotasyon noktalarını internet sitesinden hesaplayıp kontrol edebiliyorsunuz. Bu rakamlara adil olarak uyuyor. eski rakibi alman firması ise bu noktaları yayınlamıyordu ve kafasına göre kotasyon veriyordu. müşteri hizmetleri ile iletişime geçince size dalga geçer gibi cevaplar veriyorlardı. iş varanta kotasyon konusunda güvenebilirsiniz herşey şeffaf zaten. Özel durumlar olursa kotasyon vermekte zorlanabiliyor. MEsela hisselerde açığa satış başladığında satış varantlarında kotasyon verirken makaslı olarak kotasyon veriyorlardı. Bu durumda elinizde olan bir varantın geri satışı sırasında bir sıkıntı yok orası her zaman adil. Fakat alım yaparken olması gereken fiyattan 1 kuruş yüksek almak zorunda kalabilirsiniz.

bu varanların miktarı sabit tek seferde mi çıkıyor, yoksa piyasa yapıcı isterse ekleme yapıyor mu? - Varant ihraç olurken piyasa yapıcının satabileceği tavan miktar sabit ve değiştirilemiyor. Atıyorum ihraç sırasında maksimum 1 milyon tane satabiliriz diyor ve tavan miktara ulaşınca piyasa yapıcının ek satış yapması mümkün değil. Tavan miktarları ve açık pozisyonları gün sonu raporlarından detaylı olarak inceleyebilirsiniz. Ayrıca mail sistemlerine abone olursanız tavana ulaşmış varantları da duyuruyorlar.

hacimler kademeler nasıl? - Endeks varantları dışında işlem hacimler çok yüksek değil. Ancak piyasa yapıcı devamlı kotasyon verdiği için alım satım sıkıntısı olmuyor. İlgilendiğiniz varantın tahtasına bakarsanız alış satış arasında 1 kuruş olan varantları sıkıntısız olarak alıp satabilirsiniz. Yukarıda belirttiğim gibi bazı özel durumlarda alış satış makası 2 kuruş olabiliyor. Ben o durumlarda zorunlu olmadıkça asla yeni pozisyon açmıyorum.

hangi marjda varantlar kademe ve hacim olarak geberik hale geçiyor? - Söylediğim gibi normal şartlarda kademeler piyasa yapıcı tarafından adil bir şekilde düzenleniyor. Vadesinin dolmasına çok az kalan varantlar ve kullanım fiyatı çok uzakta kalan varantların değeri sıfır veya sıfıra çok yakın oluyor. Kast ettiğiniz şey buysa bu durumda elbette alım satım kotasyonları arasında makas olabiliyor veya alış kotasyonu olmuyor. Sonuçta değeri sıfır olan bir varantı piyasa yapıcı dahil kimse almaz, dolayısıyla kotasyon da bulamazsınız.