Küresel piyasaların referans aldığı ABD'de enflasyon neden yükselmeye devam edecek.
1)ABD enflasyon sepetinde,KİRA ödemeleri:
Rent of primary residence:% 7.583
Owners' equivalent rent of residences:%23.509
toplamda:%31.092 ile en yüksek payı teşkil ediyor.
https://tradingeconomics.com/united-...me-price-index
Konut fiyat endeksi geçen yıl %18.4 arttığı halde,ABD Kongresi tarafından getirilen pandemi döneminde kira artışı yasaklaması nedeniyle kiralara yasal olarak bir artış yapılamadı,bu nedenle ev fiyatlarına gelen yıllık fiyat artışı sadece ilk kalem için %3.3,ikinci kalem için ise %3.8
Ama gerçekte geniş tabanlı veri tabanına göre ,kira fiyatlarında yıllık artış %11.5
https://www.corelogic.com/intelligen...-a-rapid-pace/
ABD istatistik kurumu BLS ölçümlerini dar bir örnekleme grubu içinde anket ile yapıyor,yukarıdaki linkteki rakamlar ise fiilen gerçekleşmiş rakamlar,ilerleyen zaman içinde enflasyon sepetine yansıması bekleniyor.
2)GIDA
ABD enflasyon sepetinde gıdanın ağırlığı %13.99 ile ikinci büyük kalem.2021 yılında Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım örgütü FAO'ya göre gıda fiyatları %23.1 arttı ama çeşitli nedenlerle gıda fiyatlarındaki bu yüksek oranlı artış ABD enflasyon sepetine sadece %6.3 olarak yansıdı.2021 yılında doğalgaz fiyatlarında %400'e varan oranda artış ile doğalgazı hem üretim girdisi hem de enerji kaynağı olarak kullanan fabrikalarda gübre maliyetleri ve satış fiyatları astronomik oranda arttı.Bu da küresel ölçekte ,tarım üretiminde daha düşük ya da hiç gübre kullanımı olmaması gibi bir sonuç getirdi,önümüzdeki yıl düşük küresel tarım üretimi ile gıda fiyatlarında ciddi fiyat artışları bekleniyor,bunun da enflasyon sepetine yansıması bekleniyor.
3)ENERJİ
ABD enflasyon sepetinde enerjinin ağırlığı %7.542.Geçen ay omicron varyantı haberinin piyasalara düşmesiyle enerji fiyatları çok sert düşmüştü.Şimdi enerji fiyatlarında geçen ayın kayıpları geri kalınmış,geçen yılın zirvesine gelinmiş durumda.Bu da önümüzdeki ayın enflasyon verisine yükselme yönünde katkı vereceği gibi,önceki sayfalarda paylaştığım nedenlerle yıl boyunca enerji fiyatlarının daha da yükselmesini,enflasyonun yükselişine destek vermesini bekliyorum.
4)TEDARİK ZİNCİRLERİNDE KIRILMA
Yılın ilk yarısında dünyanın fabrikası Çin'de covid-19'a sıfır tolerans politikası nedeniyle arz eksikliği yaratarak fiyatların yükselmesine destek vereceğini tahmin ediyorum.
5)HİZMET SEKTÖRÜNDE ENFLASYON
Yaz aylarından itibaren ise pandeminin etkisinin azalacağının ekonomik ve sosyal aktivitenin artacağı ertelenmiş hizmet alımı taleplerinin çok yükselmesiyle,başta seyahat,otel,eğlence,yeme içme,ulaştırma olmak hizmet sektörlerine ciddi fiyat artışlarının geleceğini tahmin ediyorum.
6)ÜCRET ARTIŞLARI
ABD'de sektörden sektöre değişmekle birlikte tüm ülke ekonomisi ölçeğinde şirketlerin ortalama maliyetlerinin yarısı ücretlerden gelir.Şu anda birçok link ile paylaştığım gibi,ABD'de kuvvetli ücret artışları var,temel nedeni 10.5 milyon açık iş pozisyonu var ve bu pozisyonları işverenler dolduramıyor,çalışanlar daha yüksek ücret talebinde bulunuyorlar,ya da daha yüksek ücret veren başka iş yerlerine geçiş yapıyorlar.Son Aralık ayı verisinde gördüğümüz gibi,son 1 ayda 4.5 milyon kişi kendi isteğiyle işlerini terk etmiş,çoğunluğu daha iyi ücretler ve daha iyi şartlarla başka işlere geçmişler,bir bölümü de kendi işlerini kurmuşlar.
Yılbaşından itibaren bu ücret artışlarının getirdiği maliyetin ürün ve hizmet maliyetlerine,fiyatlara yansımaya başladığını göreceğiz.
7)PARA POLİTİKASI VE MALİ TEŞVİKLER
ABD için çok yüksek yıllık %7 enflasyona rağmen,Fed hala para arzını arttırmaya devam ediyor,Ocak,Şubat ve Mart aylarında toplam 180 milyar dolarlık tahvil daha alıp para arzını arttırmaya devam edecek.Şu anda 8.868 trilyon dolar olan Fed bilançosu 9 trilyon doların üzerine yükselecek.
Diğer taraftan ABD Hazinesi tarafından pandemi döneminde 9.6 trilyon dolar mali destek ve teşvik verildi,bu yıl da 1.5 trilyon dolarlık altyapı yatırımları var.
Piyasada bu kadar çok dolaşan para varken ve talep de çok kuvvetli iken ,"negatif reel faiz" ortamı da harcamayı teşvik ederken enflasyon yangının büyümemesi "para teorisine" göre mümkün değil.
https://fred.stlouisfed.org/series/M2SL
ABD M2 para arzında tarihinde bu kadar dik açıyla bir artış yok,arkasından bir faz farkıyla enflasyonu ateşleyeceği beklenir.
https://fred.stlouisfed.org/series/PCE
Bir yanda arz eksikliği,bir yandan bol para varken ,tüketici talebi de çok güçlü
Yer İmleri