https://www.paraanaliz.com/2023/dovi...diyor-g-44770/
Döviz hesaplarından çıkan milyarlar nereye gidiyor?
-Ticari, hesaplardaki döviz mevduatın nereye gittiği net.Geçen yıl ticari döviz tevdiat hesapları 25.7 milyar dolar azalarak , 89.1 milyar dolardan 63.4 milyar dolara inmiş .
Diğer taraftan son yayınlanan merkez bankası verisi geçen yılın ilk 10 ayına ait ve bu veriye göre,şirketlerin döviz açık pozisyonları geçen yılın ilk 10 ayında 121.6 milyar dolardan,83.9 milyar dolara inmiş,37.7 milyar dolar azalmış.Şirketler finansal ve ticari borçlarının azaltılmasının 25.7 milyar dolarını kendi döviz tevdiat hesaplarından ödeme yaparak,geri kalan kısmını ise enflasyonun çok altında çok ucuz faizli TL kredilerle döviz satın alarak yapmışlar.
Bireysellerde ise izleri takip etmek kolay değil.Paragaranti'nin linkteki yazısında "çözülen döviz hesaplarından yastıkaltına bir kayış olduğu ve bankalarda kiralık kasa kalmadığı" ifade ediliyor ama bu kısmen doğru olabilir.
Son 1 yıl içinde bireysellerde döviz hesapları 28.1 milyar dolar azalarak 164.4 milyar dolardan 136.3 milyar dolara inmiş.
Veriler 2 ay geriden geldiği için yine yılın ilk 10 ayına ait.Geçen yılın ilk 10 ayında yerlilerin yurt dışında 3.768 milyar dolar hisse senedi tahvil portföy yatırımı olmuş.Merkez bankası verilerinde dışarıdan gelen doğrudan yatırımlarda gayrımenkul yatırımları ayrı bir satır olarak gösteriliyor ama yerlilerin yaptığı yurt dışı yatırımlarda gayrımenkul yatırımları ayrı bir satır olarak gösterilmiyor.Geçen yıl yerliler yılın ilk 10 ayında yurt dışında 3.980 milyar dolar doğrudan yatırım yapmış,bunun çok büyük kısmının gayrımenkul yatırımı olduğu öngörülüyor.Sonuç olarak geçen yılın tamamında yerlilerin yurt dışında kabaca 8.5 milyar dolar civarında portföy ve gayrımenul yatırımı yaptıklarını tahmin edebiliriz.
Geçen yıl hane halkının eurobond yatırımı 4.663 milyar dolardan 7.113 milyar dolara yükselmiş,2.45 milyar dolar artmış.Ayrıca eurobond yatırım fonları da 2.194 milyar dolardan 3.828 milyar dolara yükselmiş yani 1.63 milyar dolar yükselmiş,ikisi birlikte 4.1 milyar dolar ediyor,yurt dışı portföy yatırımları ve gayrımenkul yatırımlarıyla birlikte 12.6 milyar dolar.Bunu açıklıyabiliyoruz.
28.1-12.6=15.5 milyar dolar geri kalanı nereye gitti?.Bunun büyük kısmı geçen yılın başlarında KKM'ye geçmiş ve hala KKM'de duruyor olmalı,ama elimizde merkez bankasının ya da BDDK'nın yayınladığı bir veri olmadığı için ne kadarının burada olduğunu bilmiyoruz.Bir kısmı altın yatırımlarına gitmiş olabilir,bir kısmı da bankalar döviz hesaplarına faiz vermedikleri için müşterilerine döviz cinsinden getiri sunan türev enstrümanlara yönlendiriyorlar.Tabii,bunun dışında ihtiyaç ya da yatırım amaçlı dövizini bozarak gayrımenkul alanlar ve bir miktar borsaya da girenler olabilir.Ancak geri kalanlar dövizini bankadan çekerek yastık altına ya da banka kasalarına park etmiş olabilir.
Yer İmleri