Originally Posted by
rxpu
Dijital para ile kağıt paranın hiçbir farkı yok. Sonuçta ikisi de aynı şekilde ve kullanışlılıkta harcanabiliyor. Yani emisyona çıkarılan paranın fiziki ya da dijital olması *gelişmiş ülkelere özgün diğer şartlar yok sayılırsa* aynı şiddette enflasyon yaratabilir.
Genişleme sonucu oluşan fazla paranın halka ve şirketlere ulaşmadığı ve bankaların açıklarını kapatmak için kullanıldığı konusunda şöyle bir paradox var, Bankalar açık veriyorsa bu bir şekilde bu parayı kredi olarak dağıttıkları için değil midir?. Yani o açık yine de bir şekilde halk ve şirketlerin eline geçmiş demektir. Ancak burada gelişmiş ülkeler için ince bir fark olabilir. Zira para şirketlerin (apple, google v.s) ve banka dışı finans kesiminin (borsa,petrol,emtia traderı, v.b ) eline daha fazla geçmiş ama halka daha az ulaşmış olabilir. Bu durum da enflasyonu iki yönden sınırlayacaktır. Şöyleki;
Finans fazlasına sahip olan şirketler çok ciddi bir arz kapasitesine de sahip olacaklardır. Bu firmalar aynı anda çok yüksek verimlilikle de çalışıyorlarsa ve tam rekabet oluşmuş ise talebe karşı arzın vereceği elastikiyet çok esnek ve hızlı olacaktır.
Gelişmekte olan ülkelerde ise bunun tam tersi oluşur, Hem tüketicilerde hem de firmalarda tasarruf açığı vardır. Firmaların verimleri düşüktür. Bu nedenle çoğu sektörde yoğunlaşma diye tanımlanan arzın büyük bir kısmını karşılayan az sayıda ve diğerlerine göre çok daha kuvvetli oligapoller görülür.
Bu tabloda piyasada bollaşan para gelişmekte olan ülkelerde gelişmişlere nazaran arzın talebe karşı elastikiyetinin çok daha sert olmasına ve talebe , düşük verimlilik , genel anlamda firmaların zayıflığı ve kuvvetli olanların oluşturduğu yoğunlaşma nedeniyle daha kontrollü bir arz ile cevap verilmesinden kaynaklanan yüksek fiyat artışları gözlemlenebilir.
Aslında para arzının enflasyona verdiği cevap, para çarpanı ve tüm diğer teknik parametreler çok daha kuvvetli bir gücün gölgesi değil midir?. Biz sadece bu gölgeyi görerek , gelişmiş ülkelerde düşük para çarpanından dolayı enflasyon sınırlanır gibi dolaylı yorumlardan ziyade bu etkiyi tetikleyen asıl gücün ne olduğunu ve bu gücün nasıl tüm bunlara sebep olduğunu düşünmeliyiz.
Zira para birimlerini kuvvetli bir rezerv para haline dönüştüren, enflasyonu düşük tutan bu güç hepimizin tahmin edebildiği gibi aydınlanmış zihinlerin yaratıcı ve serbest bir şekilde düşünmesi sonucu oluşturduğu zenginliktir. Evet tüm ekonomik parametreler ve siyasi güçte bu zihin zenginliğinin himayesinde filizlenen gölgelerdir.
Yer İmleri