Türkiye’de enflasyon mart ayındaki ekonomideki açılmanın da etkisiyle hizmet fiyatlarındaki artışın öncülüğünde aylık yüzde 1,08 arttı. Yıllık enflasyon yüzde 16,19’a yükselerek Temmuz 2019’dan bu yana en yüksek seviyesine çıktı.

ENA grupa göre Mart 2021 dönemi (28.02.2021-31.03.2021) günlük fiyat değişimlerinden elde edilen ENAGrup Fiyat Endeksi aylık bazda %3,36 arttı.

Reklam
Reklam

Mahfi Eğilmez TÜİK enflasyon oranlarına inandırıcılığı sorununu şöyle açıklamış :

TÜİK sitesinde Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinde (Yİ-ÜFE) esas alınan üretici fiyatları; ‘yurt içinde üretimi yapılan ürünlerin, KDV ve benzeri vergiler hariç, peşin satış fiyatıdır’ diye tanımlanıyor. Buna göre Yİ-ÜFE’de üreticinin toptancıya (eğer yoksa perakendeciye) KDV ve benzeri vergiler hariç satış fiyatı esas alınıyor. Yine TÜİK sitesinde esas alınan tüketici fiyatları da şöyle tanımlanıyor: ‘Endeksin fiyat kapsamı satın alış fiyatları olarak tespit edilmektedir. Fiyatlar, vergiler dâhil peşin ödemeler olarak belirlenerek, taksitli satışlar üzerinden fiyatlandırmalar veya anlaşmalı fiyatlar dikkate alınmamaktadır.’

Son 12 ayda içinde KDV ve benzeri vergiler olmayan Yİ-ÜFE yüzde 31,20 yükseldiği halde içinde KDV ve benzeri vergiler olan TÜFE yüzde 16,19 artmışsa bu durumda üreticiler, üretim maliyetlerine kurdan gelen artışları satış fiyatlarına yansıtamamış ve dolayısıyla ciddi biçimde zarar etmiş olmalıydılar. Birkaç aylık zararlar sineye çekilebilir belki ama bu aylarca sürerse üreticilerin batmış olması gerekir. Bilançolara baktığımızda böyle bir durum göremiyoruz.

Reklam
Reklam

TÜİK’ten başka enflasyonu ölçen ENAGRUP adında bir akademik girişim var. Bu grup, TÜİK ile aynı mal ve hizmetlerin yüzde 80’ini, aynı ağırlıklarla ele alarak hesaplıyorlar. Hesaplamadıkları üç grubu da ay sonlarında doğrudan TÜİK hesabından alarak kendi hesaplarına ekliyorlar. ENAGRUP henüz bir yılını doldurmadığı için 7 aylık TÜFE hesabı var. Buna göre ENAGRUP hesaplarında 7 aylık TÜFE yüzde 27,89 olarak çıkıyor. Buradan gidersek ENAGRUP’un yıllık TÜFE hesabının yüzde 35’in üzerinde olacağını tahmin etmek zor değil.

Özetle söylemek gerekirse TÜİK tarafından açıklanan TÜFE endeksinin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı konusunda insanların kuşkularının haksız olmadığı görülüyor.