Sn. RAVİ, normalleşme, menkul kıymet yorumlarınıza kesinlikle katılıyorum. Ancak "sadece XRP kalır, bu nedenle fiyat 60 USD olur, öteki coinler ne işe yarıyor, erisin gitsin" kısmı bana göre mantıklı değil. XRP'nin piyasadaki ağırlığının değişmesi bile bu büyüklükte market hacmi ve XRP fiyat artışı getirmez 3-4 senede.
Bana göre geçen yıl ki yükselişe kadar bu piyasa başıboşmuş ya da gidişatı görmek adına ve belirli bir hacme ulaşana kadar özellikle kendi haline bırakılmış. Şu anki coin bolluğu da "diğerleri ne işe yarar, gereksiz saçmalık, saadet zinciri" gibi yanlış bir algıya neden oluyor. Sadece XRP veya benzeri sağlam, bir elin on parmağı kadar az coin kalması gibi bir durum mümkün değildir.Originally Posted by RAVİ
Çünkü olay blockchain içinde sadece para ya da finansal bilgi transferi değil. Aklımıza gelen her türlü bilginin ya da bu bilgilerin biraraya gelerek oluşturduğu anlamlı bilgi yapılarının(misal bir kişinin yaş, tc kimik, cinsiyet vb. bilgileriyle oluşturulmuş "kişisel ID" yapısı gibi.) oluşturulması, güvenli ve hızlı bir şekilde global ölçekte ortak bir yapı ve dille ulaşılabilir olması. Ayrıca daha da önemlisi bu zincirleri birbiriyle entegre edip konuşturarak günlük hayattaki tüm süreçlerde (sosyal, ekonomik, kişisel, kurumsal faaliyetler) aktif olarak kullanmak, yani "DApp", "Akıllı Kontratlar" ve "Atomic Swap" denilen kavramlar. Dolayısıyla pratikte mümkün olduğunca her anlamlı bilgi yapısına özel ayrı bir blockchain olmalıdır. Mevcut düzen her bir anlamlı bilgi bütününün kendine has zincirinin üzerinde tanımlaması ve oluşturulması üzerine kuruluyor.
Misal "araba alım satımı". Bu işlemin tarafları, alıcı ve satıcı. Satılan ürün araba. Ödeme, belge işlemleri, kişisel bilgiler, plaka ve ruhsat işlemleri için ek olarak banka, noter, emniyet müdürlüğü tarafları var.
Şimdi bu işlemlerin hepsini akıllı kontratlar yapısına oturtalım;
- İşin parasal kısmı için XRP kullanalım
- Alıcı ve satıcının kişisel bilgileri için; sallıyorum IDCOIN isimli coin zinciri olsun. Bunda da insanların yaş, cinsiyet, kimlik no vb. kişisel bilgileri tutuluyor olsun.
- Araç bilgisi için; CARCOIN yapalım. Bunun içinde de aracın yaşı, marka modeli, teknik özellikleri olsun.
- Araç için hadi bir zincir daha yapalım; adı da ARACSORGUCOIN olsun. onda da ruhsat bilgisi, vergi, trafik cezası, banka rehin vb. bilgileri tutulsun.
- Son olarak ve en önemlisi de bu zincirler birbiriyle ortak bir standartla konuşabilir olsun ya da sadece bu amaçla kurulmuş farklı zincirleri birbiriyle konuşturan ayrı bir XCOIN olsun.
Aracı gördük beğendik, satıcıyla el sıkıştık. Şimdi klasik noter kavramı, güvenilen üçüncü taraf yerine blok zincirinde çalışan bir uygulama("DApp") ya da araba alım satımına özel yazılmış bir "Akıllı Kontrat" çalıştıralım;
Kontrat basitçe aşağıdaki adımları işleterek alım-satım işlemini gerçekleştirecektir. Girdi olarak da alıcı kimliği, satıcı kimliği, araba ruhsat/şasi no ve fiyat bilgisini alacaktır.
- XCOIN üzerinden IDCOIN'e gidip kimlik no üzerinden alıcı ve satıcı kişisel bilgilerini al.
- XCOIN üzerinden CARCOIN'e gidip ruhsat/şasi no üzerinden araç bilgilerini al.
- XCOIN üzerinden ARACSORGUOIN'e gidip vergi/tafik cezası ya da alım-satıma engel bir durum var mı onu araştır.
- Yukarıdaki adımlar da eksik varsa kontratı iptal et ya da eksik kısım tamamlanana kadar askıya al.(Misal ödenmemiş vergi borcu varsa)
- Alım satım için herşey uygunsa XRP altyapısını kullanarak satıcının banka hesabına parayı gönder.(Belki o gün geldiğinde FIAT para birimleri yerine kripto hesaplarımız olur)
Bu kontratla yapılan araç alım-satım bilgisini de sallıyorum git "edevlet" üzerinde kaydet.
Basit bir alım satım işi için farklı bilgi yapılarına özel kabaca 5 adet blok zinciri kullandık.
Hayatımızdaki birçok işlemi bu hale getirmek istersek bu zincirlerin sayısı çok daha fazla olacaktır.
Bu açıdan bakıldığında "hepsi gidecek sadece şunlar kalacak" demek pek mümkün değil. Olacak olan, olması gereken şu; Önce bu anlamsız coin bolluğu bitecek, tıpkı "DOTCOM" internet balonunun patlamasından önce sürüyle ortaya çıkan internet siteleri, şirketleri gibi.
Daha sonra sağlam teknik altyapılar, güvenlik, yasal düzenlemeler ve yaptırımlar eşliğinde bunlara ayak uydurabilen yen coinler çıkacak.("dotcom" sonrası doğan google, facebook, amazon gibi...) Bunlar da öyle dandik ICO'larla milletten para toplamayla olmayacak, olmamalı. Yoksa şu anki anlamsız coin bolluğunun nedeninden kurtulamayız.
Onun yerine kurumsal yatırımcılar, firmalar ve özellikle büyük teknolojik firmaları devreye girecek. Ya kendi zincirlerini yaratacaklar ya da mevcuttaki coin'lerle anlaşacaklar. Başlangıçta az olan bu sayı yukarıda verdiğim alım-satım örneğinde olduğu gibi yeni doğan ihtiyaçlar doğrultusunda yeni amaçlara yönelik coinlerin gelişiyle hızlı bir şekilde artacak.
Dolayısıyla coin sayısını kestirmek pek mümkün olmayacaktır. Ancak asla "hepsi gider şunlar kalır" seviyesine inemezler.
Normalleşmeden kastettiğiniz hem fiyat olarak şişmiş piyasanın sönmesi ve yasal temeller üzerine oturmaya başlamasıyla mevcut global ekonomik düzenle ortak bir noktada buluşmasını anlıyorum.
Hem bu normalleşmeden dolayı hem de coin sayısı bana göre yokluk seviyesine kadar inemeyeceğinden, ayrıca yasal olarak henüz olmasa da vadeli işlemlerle bu çılgınlığın kontrol altına alınması nedeniyle XRP'nin bu oluşumdan 200 kat artışla çıkması dolaşımdaki bu kadar adetle mümkün değil. 3-4 sene içinde olma ihtimali sadece rüyadır bence....
Hesaplamaları da sadece oranları görmek, marketin nerelere çıkması gerektiğini bugünkü fiyatlarla, rakamlarla basitçe resimlemek adına verdim. Yoksa büyük resmi değiştiren birşey yok. Yüz kat, bin kat devirleri bitti çünkü. Dediğiniz normalleşme başlıyor artık. Gelecekte sağlam temellere dayanan spekülasyondan arınmış hiçbir coin artık BTC'de olduğu gibi yüzlerce kat artamaz artık.
Teknik altyapı olarak sunduklarından dolayı gelecekteki yerini mutlaka alacaktır. Ancak menkul kıymet yorumunuzda tamamen aynı fikirdeyim. Getirdiği altyapı ya da amaçladığı block zinciri başka birşey bunu arka planda destekleyen kişiler, kurumlar başka birşey.
Salt COIN gözüyle bakarsak ve sadece sunduğu teknik altyapıyı kriter olarak alırsak kesinlikle menkul kıymet değiller, sunulan bir teknolojidir sadece. Arkasında şirket, büyük sermaye, kurumsal kimlik, yasal dayanak vs yok çünkü. Çoğu madencilikle yoktan varedildi ve sermayedarları halktı, coine inana topluluktu. Yasal düzenek ve kurumsal kimlik, sermaye sahibi olmadan, üçbeş yazılımcının ve onlara destek atan danışmanın ve onları takip eden bir topluluğun varlığı şu anki ekonomik düzen açısından bunu bir menkul kıymet yapamaz. "Menkul kıymet" tanımı ve kriterleri değişirse o başka tabii ki.
XRP gibi şirketleşip kurumsal kimlik kazananlar var tabii ki aralarında. Ama Ripple bile şirketiyle, XRP coin'ini ayrı tutuyor. Dolayısıyla ilk baştaki "sadece XRP kalır" söyleminizi şu anki şirketleşme yapısı bile desteklemiyor. "Ben şirket olarak ayrıyım, yarattığım XRP coin ayrı. İkisini birbirine karıştırmayın" diyorlar.
Yarın birgün Ripple şirket olarak ABD borsalarına girerse o zaman XRP coin'i değil Ripple şirketinin hisse senedini konuşuyor oluruz. Böyle bir durum tabii ki XRP'yi olumlu yönde etkiler. Ancak yaratıcısı bile şirketiyle coinini ayrı tutuyorsa ve gelecekte sadece XRP olmayacağına göre 3-4 senede 60 USD gibi fiyatlar hayalden ibaret bana göre.
Getirdiği teknoloji ve mantık bence önemli ve olması gereken olgunluğa mutlaka gelecektir. Normalleşme zaten
gerekiyor. Mevcut kontrol edilebilir siyasal, ekonomik düzenden bağımsız şekilde daha fazla hareket edemez. Teknik altyapısı merkeziyetsiz olabilir ve olmalı da zaten. İnsanları da bu olgu çekti ve yaşanan global krizlerden
sonra olayı devletlerden, büyük fon yöneten kurumlardan kurtuluş zannedip, mevcut düzene bir başkaldırı
şeklinde yorumladılar. Ancak bu bir teknolojik altyapı ve bunu günlük hayatına adapte edersin. Bu teknolojinin kendisi menkul değer olamaz, onun arkasındaki kurumlar ve sermaye menkul değer olabilir bu ekonomik düzende. Bu da hiçbir zaman kontrolsüz ve merkezsiz olamaz. Sonuç olarak dedğiniz gibi bu anlamda normalleşiyor ve belirli kalıplara sokulmaya başlanıyor.
Ancak maalesef bu teknolojiyi de global para babaları aşağıdaki amaç uğruna kullanacaklar. Yani herkesin faydasına yönelik yeni bir dünya düzeni gelmesi de zor.
Yer İmleri