Sterlin hic bir zaman dunya parasi olmadiOriginally Posted by hkm
Balon patladı, nakitte fırsat beklenmelidir
dolar/euro bozdurup, yatırım yapmak mantıklı
Faizler inerse, şimdi almak mantıklı değil
Faizler inişe geçince alacağım, şimdi kiracılık daha karlı
ev alacak, para da yok, kredi çekip ödeyecek iş'de yok
Dünya malı dünyada kalsın, ben ahirete yatırım yapıyorum kardeşim, ne evi.
Sterlin hic bir zaman dunya parasi olmadi
Sadık Üye
Burada kastım; ABD karşılığı olmadan sürekli-sınırsız para basamaz değil bu şekilde para basmaya devam ederse onun bir bedeli olur parasının değeri bir şekilde düşmeye başlar sonunda çöp paraya doğru gider demek idi. Rezerv para olduğu için istediği kadar para basar bak enflasyon da oluşmuyor diyen arkadaşımıza cevaben yazmıştım. ABD dahil hangi ülke olursa olsun sınırsız para basmanın bir eşik noktası vardır, bu nokta ülkenin GSMH büyüklüğüne göre elbet değişir,piyasa algıladığında gerekli reaksiyonu gösterir.
Bir de bu iş o kadar kolay olsa basarım parayı veririm doları dünyadaki büyük küçük demeden bütün işletmeleri satın alırım herkesin patronu olurum. Kolay mı o kadar?
Bunu gelecek gosterecek
Sorunun cevabini kimse bilmiyor
Altın Üye
Bir ara kraliçe sömürgeleri vasıtasıyla dünyanın ne kadarını kontrol ediyordu bir bakmak lazım.Hindistan ingilizlerin sömürgesi iken hindistanda sterlin geçer akçe değilmiydi misal.Tüm sömürgeler düşünülürse ingiltere zamanında ne kadarlık bir nüfusa hükmediyordu.Britanya milletler topluluğu için bir haritaya bakmak yeter.Hala da bence baya etkisi vardır kraliçenin.Sterlin belki dolar kadar dünya parası olmadı ama uzun yıllar en önemli para birimiydi.
Üye
Aslında İngiltere sanıldığı gibi o coğrafyaların hepsine hiç bir zaman hükmetmedi. Özellikle kıyı şehirlerde, ticaret yapılan belli başlı şehirlerde İngilizler kontrol sağlar, yerel halka ticaret yapar gerisi ile uğraşmazlarmış.
Yeni Üye
Herkese merhaba Doların nasıl rezerv para olduğu ile ilgili birkaç sene önce okumuş olduğum bir Mahfi Eğilmez yazısı.Bilgi edinmek isteyenler için naçizane paylaşmak istiyorum;
İngiltere Merkez Bankası’nın (Bank of England) 1694 yılında kurulmasından önce, altınlarını rehin edenlere altın tacirlerinin (goldsmiths) verdiği yazılı senetler (goldsmiths notes) kullanılmaya başlanmıştı. Bu kâğıtların el değiştirmesiyle karşılığı altın olan kâğıt para (banknot) fiilen doğmuş oluyordu. Giderek bu tacirler banka gibi çalışmaya yönelince, bunları yönetecek ve kâğıt para basacak bir kuruma gereksinim doğdu. Bank of England’ın doğuşunda bu gelişme önemli bir etkendir.
Altın standardı dönemi
19’uncu yüzyılın ilk çeyreğinde kâğıt paranın giderek yaygınlaşmasıyla birlikte İngiltere’de altın standardına geçildi. İngiliz Sterlini, altına bağlı para olduğu için genel kabul gördü ve giderek dünyadaki en önemli rezerv para haline geldi.
Altın standardı sistemi, ülkelerin, kendi kâğıt paralarını belirli bir ağırlıkta saf altın olarak tanımlamasıyla ortaya çıkmış bir sistemdir. Kâğıt para ile altın arasında belirlenen bu değere parite deniyor. Ulusal paranın değerinin belirlenen parite düzeyinde sürdürülebilmesi, merkez bankasının bu pariteden isteyene altın satması ya da kendisine getirilen altınları bu pariteden satın alması anlamına geliyor. Kâğıt paranın altına, altının da kâğıt paraya sorunsuz çevrilebilmesine konvertibilite deniyordu.
Altın standardında bütün ekonomiler kendi parasını belirli bir parite ile altına bağladığında, sisteme girmiş bulunan bütün ülkelerin paraları sabit kur üzerinden öteki paralara bağlanmış oluyordu. Bu durumda kurlar da bu paritelere bağlı olarak belirleniyordu.
20’nci yüzyıla doğru altın standardı uluslararası alanda yaygınlaştı ve 1914’de I. Dünya Savaşı çıkana kadar sorunsuz olarak uygulandı. Birinci Dünya Savaşı öncesinde hemen her yerde hükümetler kâğıt para basımını tekel haline getirdi ve çoğu bu yetkiyi Merkez Bankasına verdi. Basılan kâğıt paraların altın karşılığı vardı. Bu karşılığı bulundurmakla, kâğıt parayı getirene o karşılığın ödenmesi sözü verilmiş oluyordu. Bu dönemde İngiliz Sterlini, altına bağlı ilk para olmanın sağladığı avantajın yanı sıra İngiliz ekonomisinin dünya ticaretindeki ağırlıklı yeri itibariyle de dünyanın en itibarlı parası olmaya devam etti. Birinci Dünya Savaşıyla birlikte merkez bankalarına yönelik altın talebi artınca altın karşılığı meselesi rafa kaldırıldı ve kâğıt para yalnızca yasal bir zorunluluğa dayalı olarak kullanılır oldu. Savaştan sonra karşılık meselesi yeniden oturtulmaya çalışılsa da gerçekleşmedi. İngiltere, Sterlinin altın karşılığını tutmakta uzun süre direndiyse de o da başarılı olamadı. Bu dönemde parasını altına bağlı olarak tutmaya devam edebilen yalnızca ABD oldu. Bu nedenle de Dolar, Sterlinin yerini aldı ve yavaş yavaş dünya parası konumuna yükseldi.
Bretton Woods Sisteminden Karşılıksız Paralar Sistemine
1944 yılında Bretton Woods’da toplanan ve IMF ile Dünya Bankasının kuruluşuna önderlik eden toplantıda kabul edilen yeni para sistemi sonrasında ABD Doları, altına konvertibilitesi olan tek para olarak kalmıştı. Doların altın karşılığı 35 Dolar = 1 Ons altın denkliğiyle açıklanmış ve böylece ABD Doları altın karşılığı basılmaya devam etmişti. Bütün öteki ekonomiler paraları için Dolar karşısında açıkladıkları kur üzerinden dolaylı konvertibiliteye sahip hale gelmişlerdi.
Dünyadaki bütün ülkelerin altın karşılığını terk etmelerine karşın Doların altın karşılığında basılması, Doların dünya çapında kabul edilmesini sağladı. Bu gelişmede ABD ekonomisinin, dünya ekonomisindeki büyüklüğü, dünya ticaret hacmindeki yeri, küresel finans sistemindeki önemi de Doların altınla olan ilişkisi kadar etkili oldu. Dünyada merkez bankaları rezerv olarak altının yanında dolar tutar oldular. Çünkü dış alemle alış verişte en çok kabul gören araç Dolardı. Dolar öylesine kabul gördü ki dünyanın her ülkesinde ülkenin parası kadar hatta bazen ondan bile fazla tercih edilir oldu.
Bu gelişmeye petrol ve altın gibi çok önemli iki malın Dolarla fiyatlandırılıyor olması da büyük katkı yaptı. Dolar zaten altın karşılığı basıldığı için altının Dolarla fiyatlandırılması zor olmadı. Petrolün Dolarla fiyatlandırılması ise ABD’nin körfezde İngiltere’den devraldığı hegemonik güç ve yine Doların altın karşılığı basılıyor olmasıyla sağlandı.
Vietnam Savaşının yarattığı mali ve parasal sıkıntılarla bunalan ABD, 1971 yılında doların altın karşılığı olarak basılması ilkesini terk edince karşılıksız kâğıt para basan ekonomiler arasına katılmış oldu. O zamana kadar karşılıksız para basan ekonomiler, paralarını bir anlamda Dolar üzerinden altınla ilişkilendirdikleri için, bu gelişmeden sonra dünyadaki bütün kâğıt paralar karşılıksız kalmış oldu.
Madeni para, üzerinde yazılı değer kadar olmasa bile bir değer taşır. Altın karşılığı kalmamış olan kâğıt paranın üzerinde taşıdığı değere karşılık gerçek değeri ise yalnızca kâğıt ve mürekkep değeridir. Bu tür paraya ‘fiat para’ deniyor. Fiat, Latince “öyle olması gereken†anlamını taşıyan bir sözcük. Kağıt paraların altın karşılığı basılması ortadan kalkınca kâğıt paranın üzerindeki değer, yalnızca hükümet veya yasalar öyle söylediği için var olan bir değere dönüştü.
Doların dünya parası işlevi
Uzun süre tek başına altın karşılığı taşıyan para olarak tedavül etmiş olmasının yarattığı itibarla altın karşılığı kaldırıldıktan sonra bile Dolar, sanki altın karşılığı varmış gibi dünyada kabul görmeye devam etti.
Gelişme yolundaki çoğu ülkenin kendi parası yeterince güçlü olmadığı ve sürekli değer kaybettiği için, konvertibiliteye geçiş sonrasında insanların bir bölümü paralarını Dolara çevirerek saklar oldular. Buna ‘para ikamesi’ veya ‘Dolarizasyon’ deniyor. Eğer ulusal para Dolara tercih edilmeye başlanmışsa buna da ‘ters para ikamesi’ ya da ‘de Dolarizasyon’ deniyor
Altın Üye
Sevgili tusemre, yeni katilmana ragmen, o kadar onemli bir konuyu kopyalamissin ki, bu konu da bombos yazilar yazan bir suru adam, acaba iki defa okuyup ogrenirlermi diye merak ediyorum.
Yeni Üye
Sevgili tusemre, yeni katilmana ragmen, o kadar onemli bir konuyu kopyalamissin ki, bu konu da bombos yazilar yazan bir suru adam, acaba iki defa okuyup ogrenirlermi diye merak ediyorum.sn Tınaz bence okunur.Çok değerli insanlar var bu forumda...
Gönderi Kuralları
Yer İmleri