5. TEMETTÜ GELÝRÝ:
Gelir Vergisi Kanunu’nun 22. maddesi hükmü uyarýnca, tam mükellef
kurumlardan elde edilen brüt kar payýnýn yarýsý (%50’si) gelir vergisinden
müstesnadýr. 2024 yýlýnda elde edilen brüt kar payýnýn kalan yarýsý, 230.000,-
TL’den fazla ise beyana konu edilmesi gerekmektedir. Beyan zorunluluðu için
belirlenen haddin aþýlýp aþýlmadýðýnýn tespitinde, temettü gelirlerinin yarýsý ile
(varsa) beyana tabi diðer gelirler toplamýnýn birlikte dikkate alýnacaðý tabidir.
Gelir Vergisi Kanunu uyarýnca tam mükellef kurumlar tarafýndan gerçek kiþi
ortaklara temettü daðýtýldýðý sýrada tevkifat yapýlmasý gerekmektedir. Bu
tevkifatýn oraný; menkul kýymet yatýrým ortaklýðý (MKYO), gayrimenkul yatýrým
ortaklýðý (GYO) ve giriþim sermayesi yatýrým ortaklýðý hisse senetlerinden elde
edilen temettü gelirlerinde %0, bunlar dýþýndaki hisse senetlerinden elde edilen
temettü gelirlerinde %15 olarak uygulanmaktaydý. 4936 sayýlý Cumhurbaþkaný
Kararý ile 22 Aralýk 2021 tarihinden itibaren %10’a düþürülen söz konusu oran,
9286 sayýlý Cumhurbaþkaný Kararý ile 22 Aralýk 2024 tarihinden itibaren tekrar
%15’e çýkartýlmýþtýr.
Beyannamede, elde edilen toplam brüt temettü gelirinin yarýsý beyan edilirken,
temettü daðýtan kurum bünyesinde yapýlan stopajýn tamamý mahsup
edilecektir. Mahsup edilecek stopaj tutarýnýn yarýsýnýn istisna edilen tutara isabet
etmesinin önemi bulunmamaktadýr. Mahsuptan sonra ödenecek gelir vergisi
çýkabileceði gibi, kesilen vergi daha fazla ise aradaki farkýn iade alýnabilmesi de
mümkündür.
Yurtdýþýnda bulunan þirketlerden 2024 yýlý içinde elde edilen temettü gelirinin (bu
gelirler Türkiye’de tevkifata tabi tutulmadýðýndan) brüt tutarýnýn 13.000,-TL’yi
aþmasý durumunda tamamý beyan edilecek ve varsa yurtdýþýnda ödenmiþ vergi
tevsik edilmek kaydýyla beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden
mahsup edilecektir. Ancak mahsup edilecek yurt dýþý vergi hiçbir þekilde
beyannameye dâhil edilen yurt dýþý temettü üzerinden Türkiye’de hesaplanan
gelir vergisi tutarýný geçemeyecektir.
Öte yandan, 28.12.2023 tarihinde yayýmlanan 7491 sayýlý Kanunun 8.maddesiyle
Gelir Vergisi Kanununun 22.maddesine eklenen 4.fýkra ile; 01.01.2023 tarihinden
itibaren kanuni ve iþ merkezi Türkiye’de bulunmayan anonim ve limited þirket
niteliðindeki kurumlardan elde edilen, 75. maddenin ikinci fýkrasýnýn (1), (2) ve
(3) numaralý bentlerinde yazýlý kâr paylarýnýn yarýsý, bu kurumlarýn ödenmiþ
sermayesinin en az %50’sine sahip olunmasý ve kâr payýnýn elde edildiði takvim
yýlýna iliþkin yýllýk gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar
Türkiye’ye transfer edilmesi þartýyla gelir vergisinden müstesna kýlýnmýþtýr.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi uyarýnca karýn sermayeye eklenmesi kar
daðýtýmý sayýlmadýðýndan ve 243 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliði uyarýnca,
þirketlerin sermaye ve kar yedeklerinden (içsel kaynaklardan) yaptýklarý sermaye
artýrýmý nedeniyle ortaklarýna verdikleri bedelsiz hisse senetleri, gerçek kiþi
ortaklar tarafýndan temettü geliri olarak beyan edilmeyecektir.