FROTO - Ford Otosan

[yelpaze]

Ford'un en güçlü yanı hangisi desem herkes ticari araç segmentini söyler, tam tersine zayıflığının göstergesi olmasın? Bence ilgilenen yatırımcıların bu işe başlama noktası, şirket DNA'sı aşağıdaki gibi.

FROTO VE FORD Motor Company ile ilgili olarak rasyo karşılaştırmasına dayalı yorumlar bir yere ulaşamaz. Satış hacmi de tek başına bir şey ifade etmez. Tata Motor örneği var mesela? Zaten standart hisse analiz yöntemleri öldü dedikten sonra bunları kullanarak bir yere varmaya çalışmak da zaman kaybı değil mi? Otomotiv sektörü, arkasında ülkeler arası rekabetin olduğu karmaşık bir yapıdır, öyle olmasa GM, Fiat, Renault, Volvo, Jaguar gibi markalar çoktan yok olmuştu.

Gelelim asıl meseleye. Ford'un DNA'sı bundan 100 küsur yıl önce Henry Ford tarafından belirlendi.
Model T ile işçiler dahil herkesin alabileceği, düşük maliyetli tek tip arabayı (hatta tek renk) gene devrim niteliğinde bir uygulama olan seri üretimle piyasaya sundu. Büyük başarı ve kazanç elde etti. GM'in efsane patronu Alfred Sloan daha güzel bir fikirle geldi ve değişik bütçe ile zevklere göre farklılaşmış Cadillac, Pontiac, Buick gibi modeller sundu, rakibini geçti. Ford'un genlerinde bulunan bir diğer önemli unsur bankacılıktır. 1934 civarı bir tarihte iflas etmişti sanırım ancak Ford bankacılık sayesinde tüketici finansmanı konusunu iş modeline çok güzel aşıladı.

Tek tip araç üretimi çeşitliliğe dayalı rekabetle karşılaşıp tüketici finansmanı avantajıyla birleşince nereye evrilir? Ticari araç...

2. Dünya savaşı sırasında orduya yapılan üretim de bu şekildeydi. Öte yandan Ford farklı modeller üreterek de rekabet etmeye çalıştı ve bir kaç efsane model çıkarabildi ama çok sınırlıdır. Binek arabada tüketiciyi anlayamayan ve rakiplerini yakalayamayan Ford mecburen ticari araç işinde gelişti zira alıcılara finansman sağlayacak gücü vardı ve Henry Ford'un belirlediği yol da zaten buydu. Şirketin ticari araç ve tüketici finansmanındaki güçlü görünümü aslında rekabette yetersizliğinin sonuçlarının bir yansıması olarak düşünülebilir mi?

2008 krizi bize gösterdi ki çok başarısız olsa dahi büyük üreticiler devlet tarafından kollanıyor, bu da hissedarın kafasında belli bir koruma bariyeri oluşturuyor ancak GM ve Ford örneğindeki gibi şirketlerin bu bariyere yaklaşıp orada kalma, yukarı çıkamama ihtimali var. Ford daha muhafazakar oluşunun meyvesini sadece 2008 krizi sırasında yedi, GM gibi kurtarılması gerekmedi. Demek ki eleştirdiğimiz yapısı bazen işe yarıyormuş ama hisse fiyatı 1$'a düşmekten kurtulamadı.

Elektrikli ve elektronik araba ve işi ise Ford'un tüm yaldızlarını döken şey oldu, adeta şirketi ezdi geçti. Gene tüketiciyi ve dünyayı anlamaktan uzaktı. 70 yıl önceki hatalarını birebir tekrarladılar çünkü gen bencildir ve DNA değişmez. Farklı bir şirket ve marka kurup veya alıp çağı anlayan, tamamen farklı bir yönetim kadrosuyla hareket etmek yerine eski kafalı adamlarla Mustang ve F-100'ün elektriklisini yapmaya çalıştılar. Yazılımları dışarıdan tedarik ettiler ve birde baktılar ki ellerinde ne olduğunu bile anlamadıkları ucube araçlar birikmiş, tamamını dışardan aldıkları yazılımlar ve donanımlar karmakarışık olmuş. Asıl sorun teknik olsa parasını verir çözersin ancak Ford şunu anlayamadı; kimse bu marka araba istemiyor. Yeni bir jenerasyon yeni bir teknoloji ve yeni markaların oyun sahası bu. Yazılımlarını, tasarımlarını sıfırdan kendileri yapıyor, arkalarında nasıl bir güç var bilemiyoruz? Zaten işi de onlar anlıyor. Ford araba yapıp onu teknolojiyle donatma olarak algıladı meseleyi halbuki müşteri dijital teknolojinin tekerler üzerindeki halini istiyordu, bir nevi tekerlekli Apple... Batarya şarj süresi tartışmaları dahi boştu, EV alacak kitle için öncelik yakıt verimliliği değil, tıpkı Apple müşterilerinin bataryaya bakarak karar vermemeleri gibi... Önce EV'den çekilme noktasına geldiler sonra baktılar iyice küçülme riski var, EV işine devam edeceklerini açıkladılar. DNA değişmeyeceğine göre demek ki satın alma seçenekleri masada veya farklı bir devrimci yaklaşım ama bu da zor. Çok geri kaldıkları bir yarış...

Ticari araç işinde de zorlanıyorlar çünkü burada da elektronik sistemeler geliştikçe tedarik sıkıntıları baş gösterdi. Bir ara binlerce kamyonları 3-5 küçük çip için aylarca depoda beklemek zorunda kaldı. Esasen ticari araçlar hissedar artığı yaratmayan düşük katma değerli bir iş. Finansman ayağı burada ek yük getiriyor bile olabilir, dikkat etmek lazım. Froto bu zor işi yüksek nitelikte yaparak iyi bir başarı elde eden ortaklık konumuna geldi. Zayıf para birimli ülkeden ihracat yapmanın meyvesini yedi ancak Romanya tesislerinin satın alınması burada soru işaretlerini doğurdu, doğurmalı da. Ford'un zaten kaybeden olduğu bir iş zorlanarak ilerleyen ticari araç işiyle birleştirildi. Şahsen ben daha ilk satın alma olduğunda Froto hissedarının olumsuz karşılayacağını düşündüm ama borsanın da iyi dönemde olmasının etkisiyle bu hissedilmedi. Yüksek verimlilik ve ihracat sayesinde olabilir, bakalım zaman ne gösterecek?

[Oralet_Osman]

@yelpaze Çok ilginç bir bakış açısı, içimizi kararttınız ama olaya her yönden bakmak zorundayız doğal olarak. Yorum için teşekkürler.

[yelpaze]

Organizasyonun zayıflıklarını objektif olarak görürsek fırsatların da farkına varmak mümkün olur. Yazımın içeriğinde kısa vadeli risklerin yanında uzun dönem fırsatlara dair ipuçları da var. Dediğim gibi bu sıradan bir iş rekabeti değil, ulusal çıkarların da dahil olduğu karmaşık bir konu. Okuduğunuz için ben teşekkür ederim.

[kiwi]

Herkese selamlar

Tr’de rahat olan yatırım görmedim ben

TUPRS alırsın, elektrikli arabalar geliyor aman dikkat petrol işi bitti derler
FROTO alırsın, Çin geliyor aman dikkat derler
EUROBOND alırsın, hazine acaba o tarihte ana parayı öder mi derler

Herşeye birşey derler yani

Froto, eurobond gibi hissedir sizi çoook zengin yapmaz

Grafikte sol tarafta aşağıda kalan kısım, 300-350 bin araç satıp 350-400 milyon dolar kar yaptığımız alan

Şuanda 700 bin araç 700 milyon dolar kar alanındayız

2030’a kadar da 1 milyon araç, 1 milyar dolar kar durumu olur.

Grafikte ki zirvede 1 milyar dolarda egale edilir.

Ümidimiz 2 milyar dolar kar görmek.