BFREN - Bosch Fren Sistemleri

[Buraktepe]

Kimse kalmadı mı

Spk onayini bekliyoruz.

20 senelik beklenti israil olayina denk geldi. Artik ne dersen de.

[Hgorur]

Sn Buraktepe, sanki bu işin kaymağını marshal, cmbtn ve fmizp yedi gibi. Üstelik onlar İsrail falan da dinlemedi. Dolayısıyla İsrail de Bfrenin bahanesi oldu gibi. Bundan sonrası çok merak uyandırıcı.

[Filozof]

2023’e evet, 2024 ve 2025’e hayır!
Abdullah TOLU
Abdullah TOLU
Vergi Kurdu
25 Ekim 2023 Çarşamba
Evet, yazının başlığından da anlaşılacağı üzere, konumuz enflasyon düzeltmesi ile ilgili.

Enflasyon düzeltmesi, şu an reel sektörün ve vergi kamuoyunun en önemli gündem maddeleri arasında yer alıyor. 18 yıl (2005 – 2022 yılları arası) sonra yapılacak olan bu düzeltme işlemi, başta meslek mensupları olmak üzere şirketleri de tedirgin ediyor. Çünkü, yapılacak işlem oldukça karışık ve bir o kadar da meşakkatli. İnsan daha basit olamaz mı diye düşünmeden de edemiyor.

İşin ilginç yanı, hemen herkes enflasyon düzeltmesini vergi ödenmeyeceği, vergisiz olduğu düşüncesiyle destekliyor. Ancak, kazın ayağı hiç de öyle değil!

Enflasyon düzeltmesi nedir?

Genel olarak enflasyon düzeltmesi, paranın satın alma gücündeki değişmeler nedeniyle gerçek durumu ifade edemeyen mali tabloların, gerçek durumu ifade eder hale gelmelerini sağlamak üzere düzeltme işlemine tabi tutulması olarak tanımlanıyor. Düzeltme ile, mali tabloların uzun yıllar süren yüksek enflasyonun etkisinden arındırılması ve böylece vergileme üzerindeki enflasyondan kaynaklanan olumsuzlukların giderilmesi amaçlanıyor.

Enflasyon düzeltmesi VUK’da nasıl tanımlanıyor?

Vergi Usul Kanununun mükerrer 298. maddesinin (A) fıkrasında enflasyon düzeltmesi, "mali tablonun ait olduğu tarihteki satın alma gücü cinsinden hesaplanması" şeklinde tanımlanmış bulunuyor. Yani, enflasyon düzeltmesi, mali tablolarda yer alan parasal olmayan kıymetlerin Türk Lirası değerlerinin, tablonun ait olduğu tarihteki değerine yükseltilmesinden ibaret bir işlem. Diğer bir ifadeyle, parasal olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak tutarlarının düzeltme katsayısı ile çarpılması suretiyle malî tablonun ait olduğu tarihteki satın alma gücü cinsinden hesaplanmasını ifade ediyor. Düzeltme işlemi, parasal olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak tutarlarının düzeltme katsayıları ile çarpılması suretiyle gerçekleştirilecek.

Enflasyon düzeltmesi 2003 yılında hayatımıza girdi!

Enflasyon düzeltmesi, 5024 sayılı Kanunla Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin değiştirilerek yeniden düzenlenmesi ve aynı Kanuna geçici 25. maddenin eklenmesi suretiyle 30 Aralık 2003 tarihinden itibaren hayatımıza girdi. Bu düzenlemede iki madde halinde yapıldı. 1 Ocak 2004 tarihinden sonra düzenlenecek mali tabloların düzeltilmesine ilişkin süreklilik arz eden ve düzeltme işlemine ilişkin ana esasların belirlendiği hükümlere VUK’un mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasında, 31 Aralık 2003 tarihli bilançonun düzeltilmesine ilişkin hükümlere ise aynı Kanunun geçici 25. maddesinde yer verildi.

Enflasyon düzeltmesi en son 18 yıl önce yapıldı!

Enflasyon düzeltmesi en son 2004 takvim yılı itibarıyla yapıldı. Müteakip takvim yıllarında ise 2020 takvim yılına kadar gerekli koşulların oluşmaması, 2021 ve 2022 takvim yıllarında da 2023 takvim yılı sonuna kadar ertelenmesi (Geçici Mad. 33) nedeniyle, 2005 - 2022 yılları arasında geçen yıllarda (tam olarak 18 yıl) enflasyon düzeltmesi yapılamadı. Aslında, 2021 takvim yılı dördüncü geçici vergi dönemi sonu itibariyle enflasyon düzeltmesi yapma şartları gerçekleşti. Ancak, 7352 sayılı Kanunla Vergi Usul Kanununa eklenen geçici 33. maddeyle, 2023 hesap dönemi sonuna kadar enflasyon düzeltmesi ertelendi, 2023 hesap dönemi sonuna ait mali tabloların ise, enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutulması öngörüldü.

31 Aralık 2023 tarihli mali tablolar düzeltilecek!

2023 yılı ve düzeltme şartlarının gerçekleşmesine bağlı olarak (geçici vergi dönemleri daÌ‚hil) izleyen yıllara ilişkin mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak (VUK. Mad. Mük. 298/A ve geçici 33. Mad.).

Peki, hangi mali tablolar düzeltilecek?

Maliye, mali tablolardan sadece bilançonun enflasyon düzeltmesine tabi tutulmasını uygun görmüş bulunuyor (VUK. Mad. Mük. 298/A-8/b). Dolayısıyla, gelir tablosu, nakit akım tablosu, fon akım tablosu, satışların maliyeti tablosu, öz kaynaklar değişim tablosu ve kar dağıtım tablosu gibi mali tablolar düzeltmeye tabi tutulmayacak.

Taslak Tebliğ kamuoyu görüşüne açıldı!

Maliye enflasyon düzeltmesi ile ilgili Tebliğ Taslağını 18 Ekim 2023 tarihinde Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web sayfasında yayınlayarak, kamuoyu görüşüne açtı. Taslakla ilgili görüş ve öneriler için 3 Kasım 2023 Cuma günü sonuna kadar süre verildi.

Taslağın kamuoyu görüşüne açılması erteleme beklentilerini sona erdirdi mi?

Tabi ki hayır, ilgili yasal düzenlemede ciddi eksiklikler var, öncelikle bu eksikliklerin ilgili maddelerde yapılacak düzenlemelerle giderilmesi ve kamuoyundan gelen haklı itirazlara da kulak verilmesi gerekiyor. Bunun için de bir Torba Yasa beklentisi var. İçinde bulunduğumuz Ekim ayında gündeme geleceği belirtilen Torba Yasa’dan, ayın sonuna yaklaşmamıza rağmen daha bir haber yok. Tebliğin bu şekilde yayınlanması ve enflasyon düzeltmesinin yaptırılması ciddi itirazlara ve davalara neden olabilir.

Enflasyon düzeltmesi 2023 için vergisiz!

Evet, 2023 yılı bilançoları, herhangi bir şarta bağlı olmaksızın (enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına bakılmaksızın) enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak. Yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı geçmiş yıllar kâr/zararı hesabında gösterilecek, bu şekilde tespit edilen geçmiş yıl kârı vergiye tabi tutulmayacak, geçmiş yıl zararı zarar olarak kabul edilmeyecek (VUK. Mad. Geçici 33). Yani, bu düzeltme 2023 yılı mali kar veya zararına bir etki yaratmayacak, 2023 yılı vergi matrahlarını etkilemeyecek.

2024 ve sonraki yıllar vergili olacak!

Enflasyon düzeltmesi, 2024 ve izleyen yıllarda vergisel sonuç yaratacak! 2023 yılında yapılacak düzeltmenin aksine bu yılların gelir ve kurumlar vergisi matrahlarını etkileyecek. Diğer bir ifadeyle, 2024 ve 2025 yıllarında yapılacak enflasyon düzeltmeleri vergili olacak!

Hangi kıymetler düzeltmeye konu olacak?

Satın alma gücü ile ulusal para değerindeki değişmeler arasındaki ilişki gözönünde bulundurulduğunda, mali tablolarda yer alan kıymetler iki gruba ayrılıyor:

1) Parasal Kıymetler: Ulusal para değerindeki değişmeler karşısında nominal değerleri aynı kalan, ancak satın alma güçleri fiyat hareketlerine göre ters yönde değişen kıymetler. Kasa, banka, alacak, borç gibi.

2) Parasal Olmayan Kıymetler: Parasal kıymetler dışında kalan kıymetler, diğer bir ifade ile ulusal para değerindeki değişmelere rağmen satın alma güçleri değişmeyen kıymetler. Hisse senetleri, stoklar, maddi duran varlıklar gibi.

Bu durum bilanço açısından aşağıdaki gibi şematize edilebilir.

AKTİF

BİLANÇO

PASİF

Parasal Varlıklar


Parasal Kaynaklar

Parasal Olmayan Varlıklar


Parasal Olmayan Kaynaklar



Bilançoda görünen Parasal Olmayan Kıymetler’e (parasal olmayan varlıklar ve parasal olmayan kaynaklar) ait değerler, bilanço tarihi itibarıyla bu kıymetlerin satın alma gücünü gösteren değerler olmadığından, bilançonun enflasyonun etkisinden arındırılmasını teminen bu kıymetler enflasyon düzeltmesine tabi tutuluyor.

Enflasyon düzeltmesi kime nasıl bir sonuç doğuracak?

Parasal kıymetler (parasal varlıklar ve parasal kaynaklar) enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuyor. Çünkü, bilançoda görünen parasal kıymete ait değer, bilanço tarihi itibarıyla o kıymetin satın alma gücünü de gösteriyor. Ancak, bilançoda görünen parasal olmayan kıymetlere (parasal olmayan varlıklar ve parasal olmayan kaynaklar) ait değerler, bilanço tarihi itibarıyla bu kıymetlerin satın alma gücünü gösteren değerler olmadığından, bilançonun enflasyonun etkilerinden arındırılmasını teminen parasal olmayan kıymetler enflasyon düzeltmesine tabi tutuluyor.

Enflasyon düzeltmesinde, bilançonun aktif ve pasifinde yer alan parasal olmayan kıymetlerin düzeltmeye esas değerleri belirlenen düzeltme katsayılarıyla çarpılıyor ve ortaya çıkan farkların net değeri dönem kar veya zararına ekleniyor.

Buna göre, enflasyon düzeltmesi;

1) Özkaynağı güçlü, parasal olmayan aktif varlığı daha düşük kalan işletmeler açısından gider yönlü - zarar artırıcı,

2) Parasal olmayan aktif varlıkları güçlü, finansmanını borçlanma ile yapan, özkaynağı düşük işletmeler (borçlu ve öz sermayesi zayıf) açısından ise, gelir yönlü - kar artırıcı

bir etkiye neden oluyor.

Diğer bir bakış açısıyla, öz kaynağını ağırlıklı olarak;

- Parasal kıymetlerde tutan mükelleflerde ilave gider yazma (kar azaltıcı/zarar artırıcı),

- Parasal olmayan kıymetlerde tutan mükelleflerde ise ilave gelir yazma (kar artırıcı/zarar azaltıcı)

durum ortaya çıkıyor.

Yani, 2024 hesap dönemi ilk geçici vergi döneminden itibaren, düzeltme farkları vergi hesabında dikkate alınacağından, enflasyon düzeltmesi; özkaynağı güçlü, parasal olmayan aktif varlığı daha düşük olan işletmelerde zarar artırıcı sonuç doğuracak, vergi matrahları fark kadar azalacak. Buna karşılık parasal olmayan aktif varlıkları güçlü, finansmanını borçlanma ile yapan, özkaynağı düşük işletmelerde ise, enflasyon düzeltmesi kar artırıcı sonuç doğuracak, vergi matrahlarını artıracak ve ilave vergi hesaplamaları gerekecek.

Ülkemizdeki sektörlerin durumu ne?

Ülkemizde bankacılık ve finans sektörü dışındaki şirketler yani reel sektör, genel olarak borçlu ve öz kaynak yönünden zayıf bir durumda. Bu da gösteriyor ki, enflasyon düzeltmesi, öz sermayesi güçlü bankacılık ve finans sektöründe gider (zarar) yönlü; borçlu ve öz sermayesi zayıf finans dışı reel sektör şirketlerinde ise gelir (kar) yönlü bir etki yaratacak. Bize göre, gelir etkisi gider etkisinden daha yüksek olacak. Konuya bu açıdan bakıldığında, enflasyon düzeltmesinin vergi gelirlerinde bir azalışa neden olacağını söylemek hemen hemen imkansız gibi bir şey.

Reel sektör 2024 ve 2025’de daha fazla vergi ödeyecek!

Evet, evet, tam olarak böyle olacak!

Öz kaynakları düşük, yatırımlarını yeni borçla finanse eden reel sektör, 2024 ve 2025 yıllarında enflasyon düzeltmesi nedeniyle, daha gerçekleşmemiş kazançları üzerinden vergi ödemek zorunda kalacaklar! Yani, enflasyon düzeltmesi, reel sektöre 2024 ve 2025 yıllarında ilave bir vergi maliyeti getirecek.

Buna karşılık, öz sermayesi güçlü olan bankacılık ve finans sektörü ise, 2024 ve 2025 yıllarında enflasyon düzeltmesinin yaratacağı gider etkisi nedeniyle daha az vergi ödeyecek!

2023’e EVET, 2024 ve 2025’e HAYIR!

Geldiğimiz noktada bilançolarda enflasyondan kaynaklı ciddi bir düzeltmeye ihtiyaç var. Hem de tahmin edilenin daha ötesinde. Bu nedenle, 2023 yılı enflasyon düzeltmesi vergisiz olarak yapılacağından, 2023 yılı enflasyon düzeltmesine EVET, reel sektöre ilave bir vergi maliyeti getirecek olması nedeniyle 2024 ve 2025 yıllarında yapılacak olan enflasyon düzeltmelerine ise HAYIR diyoruz.

İş dünyasının kafası karışık!

İş dünyasının, ilave bir vergi maliyeti getirecek olması nedeniyle 2024 ve 2025 yıllarında yapılacak enflasyon düzeltmesi konusunda kafası oldukça karışık. Hiç kimse enflasyon düzeltmesi nedeniyle daha gerçekleşmemiş kazançları üzerinden vergi ödemek istemiyor. Konuya buradan bakıldığında hiç de haksız değiller. Buna karşılık, bankacılık ve finans sektörü 2024 ve 2025 yıllarında enflasyon düzeltmesi nedeniyle daha az vergi ödeyecek. Bu da ister istemez reel sektörün haklı tepkisine ve serzenişlerine neden oluyor ve daha da olacak gibi görünüyor.

Şimdi birisi çıkıp, “bankacılık ve finans sektörü enflasyon düzeltmesi dışında bırakılsınâ€� derse ne olacak? Bize göre, bu yaklaşım oldukça yanlış ve hatalı. Bu konuya daha hakkaniyetli bir çözüm bulunması şart. Gerçekleşmemiş değil, gerçekleşmiş kazançlar vergilendirilerek, bu haksız durum pekala önlenebilir.

Gayrimenkul sektöründe durum nasıl olacak?

2023 hesap dönemine ilişkin enflasyon düzeltmesi, vergi etkisi olmayacağı için gayrimenkul sektörünün lehine. Enflasyon düzeltmesine tâbi tutulan stoktaki konut ve ofisler ile diğer gayrimenkullerin elden çıkarılması halinde, bunlara ilişkin enflasyon düzeltme farkları aktif parasal olmayan varlıkların maliyetine ilave edileceği için, söz konusu kıymetlerini düzelten işletmelerin satıştan hesaplayacakları kar düzeltme yapılmamış duruma göre azalacak. Bu da, 2024 yılından itibaren yapılan satışlar açısından kar azaltıcı, vergi açısından matrah azaltıcı etki yapacak.

Ancak, 2024 yılında enflasyon düzeltmesi yapıldığı takdirde durum biraz değişiyor. Şöyle ki, bu şekilde değerleri düzeltilmiş konut ve ofisler ile diğer gayrimenkullerin 2024 hesap dönemi 1. geçici vergi döneminin sonuna kadar elden çıkarılmaması halinde, aktif varlıklar lehine oluşacak üç aylık enflasyon düzeltme farkları, ilave bir vergi matrahı oluşturacak.

Yani, gayrimenkul sektörü, 2023 hesap dönemi için enflasyon düzeltmesine tabi tuttukları konut, ofis ve diğer gayrimenkulleri 2024 hesap dönemi 1. geçici vergi döneminin sonuna kadar elden çıkarırsa, enflasyon düzeltmesi kar azaltıcı, vergi açısından matrah azaltıcı etki yapacak. Enflasyon düzeltmesine tabi tuttukları konut, ofis ve diğer gayrimenkulleri 2024 hesap dönemi 1. geçici vergi döneminin sonuna kadar elden çıkarmadıkları takdirde ise, üç aylık enflasyon düzeltme farkları, ilave bir vergi matrahı oluşturacak, bu da fazla vergi ödenmesine neden olacak.

Gayrimenkul sektörü de, enflasyon düzeltmesi nedeniyle henüz satmadıkları konut ve ofislerin gerçekleşmemiş karları üzerinden vergi ödeme durumu ile karşı karşıya kalacak gibi görünüyor.

Yatırımcılarda olumsuz etkileniyor!

Yatırım teşvik belgesi kapsamında yatırım yapan firma sayısı da her geçen gün artıyor. Yapılan yatırımlar sonucu şirketlerin 25’li hesap grubuna ait kalemlerinde, yani parasal olmayan kıymetlerinde artış oluyor. Parasal olmayan kıymetlerin artması ise enflasyon düzeltmesinde gelir etkisi yaratacağından, bu firmalar henüz yatırımdan kazanç elde etmeden bu kazancın vergisini her geçici vergi döneminde gelir beyan edip ödemek zorunda kalacaklar. Ayrıca, birçok firmanın indirimli kurumlar vergisini, her geçici vergi döneminde değil de, sadece kurumlar vergisi döneminde hesapladığı dikkate alındığında, önemli bir vergi avantajı olan indirimli kurumlar vergisi uygulaması cazibesini neredeyse kaybetmiş olacak.

Serbest meslek erbabı üvey evlat mı!

İlgili düzenlemeye göre, serbest meslek kazanç defteri tutan serbest meslek erbabı mükellefler enflasyon düzeltmesi yapamayacaklar. Ancak, bunlar amortismana taÌ‚bi iktisadi kıymetlerini, düzeltilmiş tutarları üzerinden amortismana taÌ‚bi tutabilecekler.

Serbest meslek erbabı neden enflasyon düzeltmesi yapmasın? Bunun mantığını anlamak mümkün değil. Artık serbest meslek erbabı ile şirketler ve ticari kazanç sahibi mükellefler arasındaki vergisel ayrımcılık kaldırılmalı. Yapılacak değişiklikle, YMM, SMMM, Avukat, Mimar, Mühendis gibi serbest meslek erbabına da enflasyon düzeltmesi yapma hakkı verilmeli.

Sonuç olarak;

Daha işin başındayken, enflasyon düzeltmesine ilişkin düzenlemenin gözden geçirilerek, bu ve benzeri sorunların çözümlenmesinde fayda var!

[Filozof]

Enflasyon düzeltmesinde geri sayım başladı
Şartları oluşmasına rağmen, uygulaması 2023 yılı sonuna bırakılan enflasyon muhasebesi, yeni bir erteleme olmazsa 1 Ocak’tan itibaren yürürlüğe girecek.
Hüseyin Gökçe
YAYINLAMA
25 Ekim 2023 02:00
GÜNCELLEME
25 Ekim 2023 02:00
Enflasyon düzeltmesinde geri sayım başladı
Hüseyin GÖKÇE –ANKARA

Gelir İdaresi Başkanlığı enflasyon muhasebesine ilişkin tebliğ taslağını yayımladı. Kanunda öngörülen şartların oluşmasına rağmen, yapılan kanun değişikliğiyle uygulaması 2023 yılı sonuna ertelenen enflasyon muhasebesi, yeni bir erteleme olmazsa 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.

Paranın satın alma gücündeki aşınma nedeniyle bilançoların güncel satın alma gücü cinsinden düzeltme işlemine tabi tutulmasını içeren enflasyon düzeltmesinde geri sayım başladı. Kanunda öngörülen şartların oluşmasına rağmen, yapılan kanun değişikliğiyle uygulaması 2023 yılı sonuna ertelenen enflasyon muhasebesi, yeni bir erteleme olmazsa 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek.

İş dünyasının bir kısmının ‘zorunluluk’ olarak gördüğü, bir kısmının ise vergi yükünü artıracağı gerekçesiyle karşı çıktığı enflasyon düzeltmesi (enflasyon muhasebesi) sistemi otomatik olarak 1 Ocak 2024’te devreye alınacak. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) da yeni dönemde uygulanması öngörülen enflasyon düzeltmesiyle ilgili tebliğ taslağını görüşe açtı.

Vergi mükelleflerince, uzun yıllar yaşanan yüksek enflasyon nedeniyle talep edilen ancak karşılık bulmayan talepler, 2003 yılı Aralık ayı sonunda 5024 sayılı Kanun’la “Enflasyon Düzeltmesiâ€� olarak vergi sistemimize dahil olmuştu. Ardından enflasyonda düşüşün başlamasıyla birlikte sistem sadece 2004 yılına uygulanabildi.

Yeni Ekonomi Danışmanlık AŞ. Kurucu Ortağı Nazmi Karyağdı, enflasyon muhasebesine ilişkin tüm merak edilenleri EKONOMİ için analiz etti.

2020 yılı sonuna kadar, yasada belirlenen enflasyon düzeltmesi şartlarını doğurmadığından bir daha enflasyon düzeltmesi yapma gereksiniminin de doğmadığını belirten Karyağdı, “Kanunda öngörülen şartlar, enflasyonun tekrar tırmanışa geçtiği 2021 yılında oluşmasına rağmen enflasyon muhasebesi uygulaması çıkarılan kanuni düzenleme ile 2023 yılı sonuna ertelendiâ€� dedi.

“Hiper enflasyona rağmen uygulanmadıâ€�
O dönem TÜRMOB meslek mensuplarının henüz hazır olmadığı gerekçesiyle uygulama için erteleme talep etmişti. CHP 1 yıl erteleme için kanun teklifi verirken, AK Parti ve MHP oylarıyla teklif reddedildi. Ardından bu kez AK Parti, erteleme süresini 2 yıla çıkaran bir kanun teklifi verdi, düzenleme İYİ Parti’nin muhalefetine rağmen 7352 sayılı Kanun olarak 20 Ocak 2022’de kabul edildi.

Nazmi Karyağdı, bu erteleme kararı ile birlikte hiper enflasyona rağmen 2022 ve 2023 yıllarının enflasyon düzeltmesine tabi tutulmadığını belirtti.
İşte Nazmi Karyağdı’nın enflasyon muhasebesiyle ilgili merak edilen tüm sorulara verdiği cevaplar şöyle:

- Enflasyon düzeltmesini devreye alan şartlar nelerdir?

Normalde üretici fiyat endeksinin (ÜFE) içinde bulunulan yılda %10’u, son üç yılda ise %100’ü aşması durumunda enflasyon düzeltmesi yapılması zorunludur.

Ancak 2022’de yapılan erteleme düzenlemesindeki hükme göre; enflasyon düzeltmesine ilişkin koşulların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın 31.12.2023 tarihli bilançoların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması gerekiyor.

-Enflasyon düzeltmesi nedir?

Paranın satın alma gücündeki aşınma nedeniyle gerçek durumu yansıtmayan bilançonun güncel satın alma gücü cinsinden düzeltme işlemine tabi tutulmasıdır.

Bir başka ifadeyle enflasyon düzeltmesi, parasal olmayan varlıkların ve kaynakların (Örneğin hammaddeler, malzemeler, ticari mallar, peşin ödenen giderler, iştirakler, bağlı ortaklıklar, arazi ve arsalar, binalar, makine, tesis ve cihazlar, taşıtlar, gayri maddi haklar, özel maliyet bedelleri, özsermaye kalemleri, borçlar, düzeltilmiş kâr/zarar, pasifte yer alan fonlar, karşılıklar …) güncel değerlerine getirilmesi işlemidir.

-Enflasyon düzeltmesi ne değildir?

Yılsonunda hesaplanan ticari kâr ya da zararın bir katsayı yardımıyla enflasyondan arındırılarak gerçek kâr ya da zararın hesaplanması işlemi değildir.

Tüm işletmelerin daha az vergi ödemesi demek değildir. Bilançosunun yapısına göre enflasyon düzeltmesi sonucunda daha az ya da daha fazla vergi ödeyebileceklerdir.

-Bütün vergi mükellefleri enflasyon düzeltmesi yapabilirler mi?

Bir işletmenin enflasyon düzeltmesi yapabilmesinin temel koşulu; gelir veya kurumlar mükellefi olmak ve bilanço esasına göre defter tutmaktır.

İşletme hesabı esasına göre defter tutan ticari kazanç mükellefleri, avukat, doktor, SMMM, YMM gibi serbest meslek erbabı, zirai kazanç elde edenler, kira geliri elde edenler, faiz, kâr payı vb. menkul sermaye iradı elde edenler ve ücret geliri elde edenler enflasyon düzeltmesi kapsamına girmiyorlar.

Öte yandan 2004 yılı enflasyon düzeltmesi uygulamasında net satışlar toplamı veya aktif büyüklüğü belirli bir tutarın üzerinde olan işletmeler zorunlu kılınmıştı.

Dolayısıyla 2024’te de Hazine ve Maliye Bakanlığı bu yönde bir belirleme yapacaktır. Bu durumda belli büyüklüğe sahip işletmeler enflasyon düzeltmesi kapsamına gireceklerdir.

- 2023 sonu itibariyle yapılacak bilançoların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması ödenecek vergiyi değiştirecek mi?

Kapsama giren mükellefler her halükarda 2023 bilançosunu düzeltmeye tabi tutacaklar. Ancak vergi beyanları düzeltme öncesi tespit edilen kârlar/zararlar üzerinden yapılacaktır.

2023 yılı enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr/zarar farkı geçmiş yıllar kâr/zarar hesabında gösterilecek, kâr vergiye tabi tutulmayacak geçmiş yıl zararı da zarar olarak dikkate alınmayacak.

- İşletmeler 2023 sonunda kaç tür bilanço düzenleyecekler?

Enflasyon düzeltmesi kapsamına giren işletmeler 2023 sonu itibariyle 2 bilanço düzenleyeceklerdir: Bunlar enflasyon düzeltmesi yapılmamış bilanço, diğeri de enflasyon düzeltmesi yapılmış bilançodur.

- 2024’ten itibaren enflasyon düzeltmesi her geçici vergi döneminde yapılacak mı?

Şu anki ÜFE oranlarına göre; Vergi Usul Kanunu’ndaki üretici fiyat endeksinin (ÜFE) içinde bulunulan yılda %10’u, son üç yılda ise %100’ü aşması durumunda enflasyon düzeltmesi yapılacağı hükmü gereği, 2024/1. geçici vergi döneminden itibaren vergisel sonuç doğuran enflasyon düzeltmesi yapılacak gözüküyor.

Çünkü Eylül 2023 itibarıyla son üç yıllık ÜFE artışı yüzde 433,84, yıllık ÜFE artışı ise yüzde 47,44 seviyesinde yer alıyor. Ne zaman ki geçici vergi dönemi itibariyle enflasyon düzeltmesi şartları ortadan kalkarsa enflasyon düzeltmesi de sona erecektir.

- Enflasyon düzeltmesi her işletme için aynı yönde mi sonuç doğurur?

Tüm işletmeler için enflasyon düzeltmesinin aynı sonucu doğuracağını söylemek doğru olmaz. Enflasyon düzeltmesi, işletmelerin bilanço yapısına göre etki doğurur. Dolayısıyla da her bir işletme için farklı vergisel sonuçlara neden olur.

Bir işletmede enflasyon düzeltmesinin ne yönde sonuç doğuracağı şirketin duran varlık yapısı, öz sermaye/borçluluk durumu, duran varlıkların aktife giriş süreleri gibi çoklu değerleme sonucunda tespit edilebilir. Bu nedenle de genelleme yapmak yerine her işletmeyi kendi başına değerlendirmek en doğru yoldur. Piyasada yapılan her tür genellemeler yanıltıcıdır.

- Enflasyon düzeltmesi kimler için olumlu sonuç doğurur?

a) Duran varlıkları ve stok kalemleri güçlü olan işletmeler,
b) Öz kaynakları güçlü olan ve daha az yabancı kaynak kullanan işletmeler

- Enflasyon düzeltmesi kimler için olumsuz sonuç doğurur?

i) Öz sermayesinin üzerinde yabancı kaynak kullanan işletmeler
ii) Duran varlıkları az, stokları düşük olan işletmeler
iii) Yabancı kaynak kullanan ve gayri faal durumda olup tasfiye girmemiş işletmeler

- 2021’de olduğu gibi enflasyon düzeltmesi yine ertelenebilir mi?

Yeni bir yasa düzenlemesi yapılırsa elbette mümkündür. Ancak bugün itibariyle ertelenebilir demek spekülasyon yapmak anlamına gelir.

- Borsa şirketleri de enflasyon düzeltmesine tabi olacak mı?

Borsa şirketleri vergi açısından enflasyon düzeltmesi yapacaklar.

Ancak Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu’nun (KGK), Türkiye Finansal Raporlama Standartları’nı, Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı’nı uygulayan şirketler tarafından TMS 29 kapsamında finansal tablolarda enflasyon düzeltmesi yapılıp yapılmayacağının kamuoyuna duyurulması gerekiyor.

KGK’nın ölçüt olarak dikkate aldığı 3 yıllık ve yıllık TÜFE oranlarını incelediğimizde, Eylül 2023 itibariyle artış oranının sırasıyla yüzde 254,36 ve yüzde 61,53 olduğunu görüyoruz. Bu durumda borsa şirketleri için de enflasyon düzeltmesi yapılacağını öngörmek mümkün.

- 2004’te bir kez uygulanan enflasyon düzeltmesi uygulamasından ne gibi deneyimler edindik?

Açıkça ifade etmek gerekirse 2004’te gerçekleşen enflasyon düzeltmesi uygulaması pek çok işletmede eksik, fazla veya hatalı olarak uygulandı. Sonrasında bir daha uygulanmaması ve Maliye’nin bu konuda pek fazla inceleme yapmaması nedeniyle işletmelerce eksik ya da fazla kurumlar vergisi ödenmiş oldu.

Dolayısıyla da yeni dönemde enflasyon düzeltmelerinin doğru bir şekilde yapılması;

- Eksik ya da fazla vergi ödememek ve
- Gelecekte olası bir vergi incelemesinde cezai yaptırımlarla karşılaşmamak için büyük önem taşıyor.

TÜRMOB’dan fiktif kârların vergilendirilmesi uyarısı
Tebliğ taslağını ve enflasyon düzeltmesi uygulamasını EKONOMİ’ye değerlendiren TÜRMOB Başkanı Emre Kartaloğlu, taslağın iş dünyasının ‘fiktif kârların vergilendirilmeyeceği’ yönündeki beklentisine kısmen cevap verebileceğini söyledi. Kartaloğlu bazı işletmeler için ise sürpriz şekilde vergiye tabi kazanç tutarlarının artabileceğini bildirdi. Kartaloğlu, enflasyon düzeltmesinin temel amacın işletmelerin bilançoların tarihi değerinden, bilanço günü değerine güncellenmesi yanı sıra fi ktif kârların vergilendirilmemesini sağlaması gerektiğinin altını çizdi.

“KOBİ’lerde vergi yükü oluşabilirâ€�
Parasal olmayan varlıklarını (stoklar, demirbaşlar, makine teçhizatlar, mali ve maddi diğer duran varlıklar, yatırımlar vb.) özkaynak yerine, parasal olan ve enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacak pasif kalem olan borçlarla finanse etmekte olan işletmelerimizde (ülkemizdeki özellikle KOBİ sınıfında yer alan işletmelerin durumu bu yönde olduğunu değerlendiriyoruz) 2024 yılı içinde başlamak üzere enflasyon düzeltmesi nedeniyle oluşacak (bize göre fiktif ve henüz realize edilmemiş) karlar üzerinden vergi yükü oluşmaya başlayacak. Bu resmin tam tersine parasal olmayan varlıkları parasal varlıklarının altında kalan ve güçlü özkaynağı ile parasal varlık ve düşük parasal olmayan varlıklarını finanse eden, borçluluk durumu az olan işletmelerimizde ise (özellikle finansal alanda faaliyet gösteren banka vb. kuruluşların durumunun bu yönde olabileceğini değerlendiriyoruz) 2024 yılı içinde enflasyon düzeltmesi sonucunda zarar unsuru oluşacak ve bu işletmelerin vergi matrahlarının azalmasına yol açabilecektir.

“Biz hazırız ama iş dünyası hazır mı?â€�
2024 yılı ve sonrası dönemlerde enflasyon düzelmesi uygulamasına yönelik iletmelerin nasıl bir durumla karşılaşacaklarını şimdiden değerlendirmeye başladığını belirten Emre Kartaloğlu, “Yoğun ve karmaşık hesaplamaları barındıran ve daha çok teknik bir yönü bulunan enflasyon düzeltmesi uygulamasına biz meslek mensupları olarak hazır olmamıza rağmen iş dünyası da hazır mıdır?â€� dedi. Kartaloğlu düzenlemeye ilişkin şu önerilerde bulundu: - Geçici vergi beyannamelerinde bilanço verilmemekte ve geçici vergi dönemine ait iş ve işlemlerin muhasebe kayıtlarının tamamlanma süresi, kanuni defterlerin tamamlanması ile enflasyon düzeltmesi yapmak için verilen süre arasında uyumsuzluklar da oluşabileceğinden GEÇİCİ VERGİ DÖNEMLERİNDE enflasyon düzeltmesi yapma zorunluluğu kaldırılması, - Aktif toplamı veya cirosu belli tutarın altında kalan işletmeler için enflasyon düzeltmesi uygulamasının ihtiyari kılınması, - Serbest meslek erbaplarının da özellikle duran varlıkları ile demirbaşlarını enflasyon düzeltmesine tabi tutarak duran varlık maliyetlerini güncel değerlerine taşımalarına imkân verilmesi. - Duran varlık kalemleri için de toplulaştırılmış yöntemlerin belirlenmesi ve buna göre düzeltme işlemlerinin yapılmasına imkân sağlanması.

[Filozof]

akşama bilanço var

[h//g]

Akşama tavuk döner var, gibi oldu. :D

[Yorgun savaşçı]

Daha önce bilanço döneminde hissemiz taban yapmıştı ben şahsen pek bilançonun fazla bir etkisi olacağını düşünmüyorum bedelsiz sermaye artışı onayı ve süreci daha fazla etki eder görüşündeyim
Bu görüşüm beni bağlar yatırım tavsiyesi olarak algılanmasın saygılarımla

[Filozof]

Akşama tavuk döner var, gibi oldu. :D

baklava açtı üstüne diğer komşulara da ikram etti sanrım enflasyon muhasebesi görüşlerinin bildiriminin 3 Kasımda dolacağını satın alıyor.!Türk Ekonomisine hayırlı olsun.