Dev'ayna Masalları

[deva-i dert]

Sene başında Enflasyon Muhasebesi (EM) uygulanmış bilançolar henüz açıklanmadan burada bazı yorumlar yapmıştım. Başlığı takip edenler bunları hatırlayacak, takip etmeyenlerse geçmiş yazılarımda bunları bulacaklardır. Neydi temel noktalar?

- EM nedeniyle şirketlerin Net Varlıkları/ Öz Kaynakları artacak, ancak yükselen amortismanlar ve stok maliyetleri nedeniyle kârları azalacak.
- Parasal Pozisyon farkları ve ertelenmiş vergi alacakları / borçları nedeniyle Gelir Tabloları tahmin edilemez hallere gelecek.
- Değerleme için genelde F/K ve FD/FAVÖK çarpanları sıklıkla kullanıldığı için ve bunlarda tahmin edilemez yükselmeler yaşanabileceği ya da uyumlu ve bir birbirine yakın olması gereken bu 2 çarpan arası çok büyük uyumsuzluklar ortaya çıkacağı için yatırımcıların, analistlerin, aracı kurumların ve hatta büyük fonların kafaları karışacak, net bir öngörü oluşturmayı beceremeyecekler ve belki de bu çarpanları kullanmayı belirli bir süre askıya alacaklardır.
- Bilanço yerine daha çok Gelir Tablosuna bakmayı adet haline getirdikleri için, daha doğrusu Bilanço deyince akla önce Gelir Tablosu geldiği için, Gelir Tablosunda alışılageldik görüntüler olmayacağından Bilançoların genel itibariyle kötü olduğu izlenimi yaygınlaşacak. Artan faiz giderleri de bu tabloyu daha da karamsar hale getirebilecek.
- İskontonun hesabını F/K ve FD/FAVÖK'e göre yaptıkları için piyasa iskontolu şirket bulmakta zorlanacak. Bu sebeple EM'den fazla etkilenmeyen döviz bazlı bilançoları olanlar bundan daha az etkilenecek ya da etkilenmeyecek ve defansif seçimler yapanların tercihi olacak. Yüksek faizlerden olumsuz etkilenmesi gereken GYO'lar bile aslında Net Varlık Değerlerinin EM nedeniyle her bilanço döneminde güncellenmesi sebebiyle bir şekilde populer olabilecek ve genel negatif tablonun aksine bir süre daha çok tercih edilebilir hale gelecektir.
- Piyasada EM nedeniyle belirsizlik artacağı için, EM uygulanmayan mali sektör hisseleri ilk planda daha çok rağbet görecektir.
- Bir taraftan yükselen faizlerin baskısı, diğer taraftan uygulanan yeni parasal ve mali politikalar sonucu gelmesi muhtemel not artırımları nedeniyle piyasa ne çok fazla düşecek ne çok fazla yükselecek momentumu kendisinde bulabilecek, bu nedenle genelde belli aralıklarda yatay kalan bir piyasa göreceğiz ve bu dönem bir süreliğine al-tut'çulardan ziyade sistematik hareket eden trader'ların dönemi olacak.


Aklıma ilk gelenler..

Şimdi geriye bakıp yazdıklarımı genel hatlarıyla bir değerlendirmeye soktuğumda genelde söylediklerimde isabet sağlanmış gibi duruyor.

Öngöremediğim, ya da çok emin olmadığım için fikir beyan etmekten kaçındıklarım da var: Enflasyonist etkinin gecikmeli yansıyacağı telekomünikasyon sektörünün bir süre revaçta olabileceği, fiyat düzeltmelerini hemen yapabilen ve hızlı stok değişimleri nedeniyle kârları EM'den daha az etkilenmesi muhtemel gıda perakendecilerinin tercih edilebilir olacağı.. Bunlar kafamda ihtimal olarak olsa da yüzde yüz emin olamadığım konulardı o yüzden bunları çok işlemedim.

Klasik değerleme çarpanları F/K ve FD/FAVÖK yerine dededen kalma PD/DD çarpanının daha çok itibar göreceği tezim de vardı. Ancak şu anda kadar bu konuda beklediğim yoğunlukta bir dönüşüm henüz göremedim. Belki bir süre sonra buna da yoğun bir şekilde yönelmeler olabilecektir. Yüksek F/K'lar nedeniyle sarılacak yer bulamayanların bir ara PD/SNA'lara sardığını da yazmıştık. Onlar da bir süre sonra seslerini kısmak zorunda kaldılar, çünkü F/K'sı makul olup PD/SNA'sı negatif gelen şirketler kafalarını karıştırmaya başladılar.

Neyse.. Karasız piyasada 'salınım trading'i yapanlar, ya da kendilerine başka kazanç kaynakları oluşturabilenlerden fazla şikayet duymayacağınız bir dönem. Onun haricinde özellikle BIST 30 harici sektörlerde hisse taşıyanların taşıma maliyetlerinin altında ezilmeye devam etmelerinden dolayı bir süre o tarafta huzursuzlukların katlanacağı da bir vakıa.

2-3 bilanço dönemi sonrası işinize yarayabilecek bir kaç formül ve filtreleme yöntemi de vermiştim. Zamanı gelince onlardan istifade etmeye çalışabilirsiniz. Genel hatlarıyla tatminkar sonuç üreten formüller ve filtreleme yöntemleridir. Ancak dönem itibariyle piyasanın kafası karışık olduğu için fiyat hareketleri de haliyle yatay-volatil olacaktır, o sebeple o formüllerin zamanı henüz net olarak gelmemiştir.

Allah herkese gönlünce hayırlı ve bereketli bir kazanç yöntemi bulmayı ve bunu sürdürülebilir kılmayı nasip etsin.

[deva-i dert]

"Futbol basit bir oyundur, zor olan ise basit futbol oynamaktır."

Johan Cruyff


Bu basit ve sade gerçekliği kendi dünyamıza uyarlayalım:

"Trading basit kuralları olan bir para kazanma sistemidir, zor olanı bu basit kuralları uygulamaktır."

[deva-i dert]

Zulu Principle diye bir kitap var, GARP (Growth at a Reasonable Price)'çıların bayıldıklarından. Piyasanın normal olduğu şartlarda kendimi de içine sokabileceğim bir grup. Kitabın geneli ve ana fikri hakkında olumsuz konuşacak fazla bir şey yok. Ama detaylara girilince bazen çok saçma fikirler ve önerilerde bulunabiliyor bazı insanlar ve galiba yazdıklarının ne anlama geldiğini fazla düşünmeden yazıyorlar. Mesela şöyle bir kural set edilmiş:

-- Strong cash flow per share (CFPS) in excess of earnings per share (EPS), both for the last reported year and for the five-year average.

En son raporlanan yılın ve son beş yılın ortalama hisse başı kârından daha yüksek hisse başı nakit akışı..

Arkadaşım, Mr Slater mısın nesin? Nakit Akışının gelebileceği yerler neresi?

-Net Kâr
-Finansman
-Varlık Satışı

Nakit Akımının Net Kârdan fazla olması için

Ya şirket ekstradan borçlanacak ki, net kâr harici ekstra nakit girişi olsun
Ya varlık satışı yapacak ki, net kâr harici ekstra nakit girişi olsun
Ya da geçmişte toplayamadığı Ticari Alacaklarını birden toplayacak ki net kâr harici ekstra nakit girişi olsun..

Bir şirketin başka türlü ekstra nakit akışı sağlama yolu yok. Bu 3 şarttan ikisi zaten bir şirket için bir ekstra puan sağlamaz, hatta ilki negatif olarak bile değerlendirilebilir. 3. şart an itibariyle pozitif karşılanabilecek bir durum. Ama onda da geçmişte paralarını vaktinde toplayamama beceriksizliği sezerim, çünkü alacaklarını vaktinde toparlayamayan işletme sermayesi sürekliliği için borçlanma zorunda kalabilir.

Şimdi be adam bu şartı nasıl sağlayacaksın? Hangi sihirli formül bu 3 şart dışında sana net kârın oluşturacağından fazlasını oluşturabilir?

Ha diyeceksen ki Net Kârda gerçekte nakit gideri olmadan gider olarak düşülen amortismanlar var, o sebeple nakit net kârdan fazla çıkabilir.. Gider olarak düşülen amortismanlar aslında gelecekten ödünç aldığın ekstra paralardır ki bu paralar aslında temelde gelecek borcu gibi düşünülmelidir bence, bu ekstra parayı matah bir şey gibi ekstra para olarak sayacaksan, sen o kitabı boşuna yazmışsın. Kaldı ki GARP'çılıkla nam salmışsın, diğer kriterlerin hep büyümeyi öne çıkarıyor, büyüyen şirket sürekli yatırım yapmak durumunda kalacak şirkettir ve bunun çokça yatırım giderleri olacağından aslında nakit akımı normalde çoğu zaman net kardan daha düşük çıkacaktır. Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu Mr Slater??

Böyle esrarengiz kitap isimleri koyup, piyasadan biraz farklı söylemleri ön plana çıkarınca bir anda şöhret olabiliyorsun, ancak yazdıklarında ben tutarlılık ararım. Önüne gelen her kitabı okuma açlığına sahip olanlar belki bu tutarsızlığı görmeyebilir ilk anda, ama sen bunu bir filtreleme kuralı haline getirdiğinde aslında buna uyan şirketlerde büyüme olamayacağını da görmüş olursun.

Yesinler senin Zulu Principle'ını..

[deva-i dert]

İnsanların en çok şikayet ettiği şeylerden birisi "borsa rekor kırıyor, bizim hisseler yerinde sayıyor" şeklinde. Borsa yatırımcısı uyanık olmak ve paranın gittiği yerleri görmek ve iyi okumak zorunda. Borsada epeydir paranın gittiği yer BIST 30 ve onun özelinde de XBANK. Bunların endeksteki ağırlığı da belli. Sadece buranın yükseliyor olması bile çoğunlukla endeksin yukarı çıkmasına yeterli. Bu trendin değişip değişmeyeceği şu anda pek belli değil, ama trendler bir çırpıda hemen değişmez. Biraz zaman alır bu. Sanki bir komplo teorisi gibi, "endeks yükseliyor, bizimkiler yerinde sayıyor, endeks mühendisliği yapılıyor, birileri rakamlarla oynuyor, insanları kandırıyorlar." gibi saçma sapan bir mantık güdenler de var. Yaw arkadaşım aç bir BIST 30 grafiğine, XBANK grafiğine, hatta tatmin olmadıysan BIST 30 ve XBANK'ı oluşturan şirketlerin grafiklerine tek tek bak, aylardır yükseliş genelde onlarda mı değil mi? Her birinin endeksteki ağırlığı ne? Endeks ağırlıkları neye göre hesaplanıyor? Saçma sapan ve trajikomik iddialarla kendi kendini yiyip bitiren mi dersin, bunu politik malzemeye bile çeviren mi dersin? Her türden var.

Çeşme nerede akıyorsa, kovanı oraya götüreceksin ki kovan dolsun.. Çeşme senin kovana gelmeyecek. Akan çeşmenin suyunu beğenmiyorsan, bu sefer elindeki başka su imkanlarını dönüştürerek kullanacaksın. Artık göldeki suyu mu filtrelersin, yağmur suyunu toplayıp onu mu filtrelersin, başka bir ortama mı taşınırsın, orası sana kalmış. Elindeki hisselerde trend takip etmemişsin, düşerken stop loss yapmamışsın, paranın aktığı yeri doğru okuyamamışsın, sonra endeks mi suçlu? Belli ki çeşmen kuru kardeşim. Yanlış zamanda yanlış yerdesin demek ki. Biraz zamanı, biraz gidişatı okumayı dene. Su akmıyorsa su akan memlekete taşın. Ülke borsasını beğenmiyorsan, dünyada işlem yapabileceğin yığınla başka borsa da var. Hatta başka finansal piyasalar da var. Gir onlara da bir boyunun ölçüsünü al bakalım.

Şikayet etme, kendin bir hikaye yaz.

[deva-i dert]

Aralık 1989'da gördüğü tarihi zirvesini Mart 2024'te kıran Japon Nikkei 225 Endeksi... 25 yılda da çanağı katlar artık..

Ne yapıyorduk? Alıp ölene kadar unutuyorduk değil mi?

[deva-i dert]

Peter Brandt'in bahsettiği Richard Donchian'a ait bu Hafta Sonu Kuralı bakalım bizim borsamızda da işleyecek mi?

Mealen Richard Donchian "Piyasalar Cuma gününü yeni bir tepe ya da yeni bir dipe ulaşacak şekilde kapatırsa, büyük ihtimalle gelecek haftanın Pazartesi günü ve Salı gününün ilk saatleri de aynı yönde hareketine devam eder. Hafta Sonu Kuralının arkasındaki temel mantık belirleyici nitelikteki bir yeni tepe ya da yeni dip oluşumu güçlü ellerin hafta sonuna bir pozisyonda girme isteğinin göstergesi olmasıdır. Hele ki üç günlük bir uzun bir hafta sonu varsa bu Hafta Sonu Kuralı daha da geçerlidir." diyor.

Peter Brandt de buna ilave olarak "Hafta Sonu Kuralı'nın en önemli/anlamlı ve en faydalı hale geldiği zamanın bir formasyon kırılımının (özellikle haftalık periyotlu grafiklerde) bir Cuma gününde oluşması durumudur. Bu durumda riskimi % 0,6-0,8'lerden %1-2'lere kadar kadar artırırım." diyor.

Kuzey Amerika'da Long Weekend dedikleri bazı dini ya da resmi özel günlerin Pazartesi ya da Cuma gününe denk getirilerek 3 günlük hafta sonu tatili yapılması uygulamaları oldukça yaygın. Yılda 10-11 defa 3 günlük uzun hafta sonları oluyor. Burada kullanılan bizdeki gibi denk gelmiş bir uzun hafta sonu değil aslında. Yıl başlamadan önce belli olan uzun hafta sonları bunlar.

Şimdi bizde son Cuma günü olan şeyler Donchian ve Brandt'in dediklerine uyuyor mu?

1- Cuma günü hem tarihi zirve hem de tarihi en yüksek kapanış fiyatı gerçekleşti.
2- Cuma günü yeni bir tepe gerçekleşti.
3- Bu işlemler 3 günlük uzun hafta sonundan önceki bir Cuma gününde gerçekleşti.

4- Perşembe-Cuma günü toplamında, haftalık periyotta olmasa da günlük periyotta kapanış fiyatları baz alındığında klasik formasyonlardan bir çanak ve/veya fincan kulp formasyonunun kırılımı gerçekleşti.


İlk 3 madde Donchian'ın Hafta Sonu Kuralı ile uyumlu. 4. madde de en azından günlük periyotta kapanış fiyatları bazında bir kırılımın Perşembe-Cuma gününe denk gelmesi anlamında Brandt'in riskini artırabilecek bir durum tarifine kısmen uyumlu.

Burası ABD borsası değil elbette. Bir de Trump'ın yaralanması durumu var, sıra dışı bir vakıa olarak. Her ne kadar son olayın borsalara yarayabileceği konuşulsa da, hatta bugün ABD borsaları pozitif kapansa da, yine de piyasalarda manipülasyona açık bir gelişme. Bakalım Donchian'ın bu Hafta Sonu Kuralı bize nasıl yansıyacak?

Sabah ola hayrola.

[deva-i dert]

Alım satım işlemlerimde yöntem değişikliğine hazırlansam da henüz değiştirmediğim için, rutinimi şimdilik devam ettirip saat 10:10 civarında THYAO paylarımdan 308,75'ten % 0,48 günlük kâr ile çıkış yaptım.

Fiyat üzerinde teorik olarak renko trading denemeleri yapıyorum şu anda. Pratikte beni fazla yormayacağına inanırsam ona geçiş yapacağım.

Yatırım tavsiyesi değildir.

[deva-i dert]

Alım satım işlemlerimde yöntem değişikliğine hazırlansam da henüz değiştirmediğim için, rutinimi şimdilik devam ettirip saat 10:10 civarında THYAO paylarımdan 308,75'ten % 0,48 günlük kâr ile çıkış yaptım.

Fiyat üzerinde teorik olarak renko trading denemeleri yapıyorum şu anda. Pratikte beni fazla yormayacağına inanırsam ona geçiş yapacağım.

Yatırım tavsiyesi değildir.

Aslında yaptığım kıyaslama Renko ile Heikin Ashi arasında.. Hangisinde devam edeceğime net bir karar verebilirsem düşük periyotlarda swing trading yöntemime geri dönmeyi planlıyorum.