Markete filan gittiğinizde kıçınızda hissetmiyor muşunu o CRASH leri...Kışın doğalgaz ve elektrik faturanız geldiğinde hissetmeyecek misiniz ?
Deniz43 Hoca topiğindeki son mesajında derki;
TÜRK LİRASININ REEL DEĞERİ (Eylül 2018 Sonu itibariyle)
Merkez bankamız reel efektif kur tablolarında referans olarak 2003 yılı başını referans alıyor,2002 yılı cari açığın sıfıra en yakın yıl olduğu için bence de çok mantıklı bir referans noktası.Buna göre hesaplamamızı yaparsak:
31.12.2002
1 USD 1.6477 TL
1 EURO 1.7272 TL
%50 Eşit Ağırlıklı Kur paketi:1.6477+1.7272=3.3749 TL
2018 Eylül ayı sonuna kadar Türkiye'de olan enflasyon:
390.84/88=% 344.14
Ama ABD ve Euro bölgesinde de enflasyon olduğu için aradaki enflasyon farkını bulmamız gerekiyor.
Euro bölgesi enflasyonu:103.78/80.3=%29.24
ABD'de enflasyon:251.846/181.8=%38.53
%50 eşit ağırlıklı dolar+euro enflasyonu=(38.53+29.24)/2=%33.89
Türk lirası ve kur paketi arasında enflasyon farkı=444.14/133.89=%231.72 olmuş.
Yani %50 usd+%50 euro ağırlıklı kur paketi enflasyon kadar artsaydı:
Eylül 2018 sonu itibarıyla Kur paketimizin:3.3749*3.3172= 11.1952 TL olması gerekecekti.
Bu yazının kaleme alındığı andaki (1euro+1 usd) kur paketi =(6.10+7.0)=13.10 tl olduğu için
Bu hesaplamaya göre;Türk lirasının 15 yıla yakın uzunca bir süre aşırı değerli olduğu dönemi artık kapattığı üzere olduğu ve hatta artık (%50 euro+%50 usd) kur paketinin TL'ye karşı 13.10/11.952=% 9.6 değerli olduğu görülüyor.
Bu hesaplama -Merkez bankasının yaptığı gibi -31 Aralık 2012 rakamını ,( yani 626 milyon dolar cari açıkla,cari açığın sıfıra en yakın olduğu yıl) referans alınarak hesaplanıyor,,aynı hesabı daha rekabetçi bir kur için 3.3 milyar dolar cari fazla verdiğimiz 2001 yılının sonu için yaparsak,1.1179((1.2975/1.024)/1.1335)) ile çarparak;( kur paketi = 11.1952*1.1179=12.515),buradan hareketle 1 euro=1.1475 usd paritesinden 1 USD:5.8278, 1EURO:6.6874 rakamlarına ulaşıyoruz.
Yani 1 USD:5.2131-5.8278 bandını denge kuru ve ticarette rekabetçi bir kur olarak görebiliriz.Tabii bu bandın her ay usd+euro enflasyonu ortalaması ile bizim enflasyonumuz arasındaki fark kadar artması gerekir ki ,kurlarımız rekabetçi olmaya devam etsin,ama eğer bizim enflasyonumuz da ABD ve Euro bölgesinin enflasyonu seviyesine inerse o zaman kurlarımız da artmadan sabit kalabilir
-Yani bundan sonra kur artışları yıllık olarak sadece aradaki enflasyon farkı ile sınırlı kalacak şekilde olursa (Örneğin Türkiye'de yıllık enflasyon yıllık %20,ABD+Euro bölgesi ortalaması %2 ise,yılın tamamına homojen yayılmış yıllık yaklaşık %18 kur artışı ile) kurlar uluslararası ticarette rekabet gücünü koruyabileceğimiz bir seviyeye gelmiş görünüyor.
-Not1:Türk lirasının ticari rekabet gücünü koruyacak denge kuruna gelmiş olması,bundan sonraki kur artışlarının enflasyondan fazla olmayacağı anlamına gelmez,nasıl 15 yıl boyunca türk lirası ''aşırı değerli'' olmuşsa bundan sonra bir süre de siyasi,jeostratejik riskler ve makroekonomik dengelerde derin bozulmanın kurlara olumsuz yansıması nedeniyle denge değerinin altında ''değersiz'' olarak seyredebilir.Eğer kur artışları bundan sonraki aylarda enflasyondaki artışların gerisinde kalır ise bu sefer de yeniden 'değerli' hale gelmiş olur.
-Not2:Bu çalışmanın önceki güncellemelerini okumayan arkadaşlar aklına takılan soruların cevapları için bu başlık altında en son 5 Nisan tarihinde yaptığım Şubat sonu 'Türk Lirasının Değeri' çalışmasına göz atabilirler.
************************************************** **********************************
Kısa yoldan Ekim ayı güncellemesini hesaplamak için:Ekim ayımda enflasyon %2.67 geldi, henüz yayınlanmayan usd+euro verisi için %0.3 varsayalım ;%2.36 enflasyon farkını kur paketine ekleyelim: Yazının kaleme alındığı andaki 1 euro=1.1391 usd paritesiyle
2003 Bazlı olarak kur paketinin :11.1952*%2.36=11.4594; 1usd=5.3571,1 euro=6.1023
2002 Bazlı olarak kur paketinin: 12.515*%2.36=12.8104; 1usd=5.9887, 1 euro:6.8217
Yani mevcut euro/usd paritesiyle 1 USD:5.3571-5.9887 bandını denge kuru ve ticarette rekabetçi bir kur olarak görebiliriz.Tabii bu bandın her ay bizim enflasyonumuz ile (usd+euro enflasyonu ortalaması) arasındaki fark kadar artması gerekir ki ,kurlarımız rekabetçi olmaya devam etsin,ama eğer bizim enflasyonumuz da ABD ve Euro bölgesinin enflasyonu seviyesine inerse o zaman kurlarımız da artmadan sabit kalabilir. Kurların geri gelmesi ve yüksek enflasyon rakamlarının yansımasıyla artık Türk lirasının değersiz olduğunu söyleyemeyiz.
tospa
Çalışmada büyük emek var hazırlayanın eline sağlık ama
Kur 5,40 TL seviyelerde olmaya devam ederse dış açık artmaya ve lüks tüketim artmaya başlayacak.
Son 1 - 2 aydır kurun 6 - 7,1 bandında olması dış ticarete dengeyi getirmiş durumda.
Bizim gibi dış açık veren ve jeopolitik sorunları olan bir ülkenin düşük kur politikası izlemesi kısada olumlu gibi gözükse de uzun vadede ülkenin çıkarına değil
Ayrıca ülkedeki neredeyse tüm ürünlere kur 7 TL gibi zam yapıldı. O yüzden kurum buralarda gezmesi sanki ülkenin pek hayrına degil gibi.
Bu hesapta yanlış olan şey paranın değerini üretim gücü belirler, bu yüzden ABD ile Türkiye arasında ki enflasyon farkı alınamaz. Alırsanız ABD'nin 2003 yılında bu yana yerinde saydığını farzedersiniz.
Adamların büyümesine bakmak gerekir. Biz 200 büyüklükteyiz, onlar 1000. %3 büyümeleri demek 30 fark eder. Bizim %5 büyümemiz 10 fark kapatır, 20 açık kalır. Bize 20 birim fark atmış olurlar. Paraları bize göre daha fazla değerlenir.
Bizim paramızı değerlendirmemizin tek yolu çok üretimden geçer.
Bu yüzden yapılan hesap yanlıştır. Doğru hesabı yapmakla uğraşırsak oo geldi yine 12 ciler 15 ciler diye mırıldanmalar başlar.
Yukarıda yazdıklarım yatırım tavsiyesi değildir.
Yer İmleri