%5 peşinat, %3 yıllık faizle 30 yıl geri ödemeli mortgage kredisi kullanılan 270 bin dolarlık evin aylık 2000 dolar-2200 dolar arasında kiraya verildiğini 1. kişiden duydum. Yer ABD florida. Buradan farkı aylık 100 dolar civarında mülk sahibi yerel aidat ödüyor.
Ev almanın bu kadar kolay olduğu yerde kira çarpanı 135 iken bizde 650 bin TL istenen evde 1800 TL'ye oturabiliyorsunuz. Bu işte bir yanlışlık var ya ev kiraları çok düşük ya daire fiyatları çok yüksek.
Halbuki 20-25 sene önce herkes bilir bizim ülkemizde de 120 çarpan civarı söz konusu idi. İşyeri olsun konut olsun, 10 yıllık bürüt kira geliri ile ölçülürdü konutun değeri.
2005 gibiydi sanırım 10 yıllık konut kredilerinin patlama yapması ile konut fiyatları çok hızlı artışa girdi, deyim yerindeyse fırladı gitti. Haliyle 200-250-300 hatta 400 çarpanlı evler piyasada görür olduk.
Ev alan kira gelirine artık bakmaz oldu, zira kira geliri ufak bir detaydı, mesela İstanbul'da %8 enflasyonun olduğu ortamda konut fiyatları yılda %15, %20 artıyordu ve bu artış karşısında yatırımın kira getirisine hiç kimse bakmaz oldu.
Şu durumda normalizasyon yaşanıyorken birden ucuz konut kredileri peydah oldu ve normalleşmeye başlayan piyasa tekrar bozuldu.
Bakalım ilerleyen yıllar ne gösterecek.
Arsa sahibine verilen yüzdenin azalması ve müteahhit kar marjının makul seviyeye inmesi bu işi düzene sokacak ana etken.
Yukarıda yazdıklarım yatırım tavsiyesi değildir.
Yer İmleri