ABD Merkez Bankası (Fed) sessiz sedasız düğmeye bastı ve piyasaya 4 milyar dolarlık nakit enjekte etti. Ekonomi manşetlerinde "Amaç Likidite" denilip geçilen bu hamlenin arkasında aslında ne var?
Piyasalar bazen dev bir makine gibi işler, bazen de kaprisli bir organizma gibi... Fed’in son hamlesi, işte bu organizmanın nefes almasını kolaylaştırmak içindi. 4 milyar dolar kulağa devasa gelse de, bu operasyon aslında bir "para basma şöleni" değil, piyasanın tansiyonunu ayarlama operasyonudur.
KİLİT KELİME: "LİKİDİTE" NE DEMEK?
Herkesin dilindeki o sihirli kelime: Likidite.
Bunu en basit haliyle şöyle düşünün: Bankalar da tıpkı bizler gibi gün sonunda cüzdanlarını kontrol ederler. Bazen kasalarında devasa varlıklar (tahviller, senetler) olsa da, ceplerinde "nakit" (dolar) kalmamış olabilir. İşte "likidite sıkışıklığı" dedikleri an budur. Varlığınız çoktur ama o an kahve alacak nakdiniz yoktur.
Fed bu noktada devreye girer ve bankalara şunu söyler:
"Elinizdeki o kağıtları (tahvilleri) bana getirin, size yarına kadar ihtiyacınız olan nakdi vereyim. Yarın sabah paramı geri alırım."
İşte piyasaya sürülen 4 milyar doların hikayesi tam olarak budur. Bu para kalıcı değildir, sadece bir gecelik rahatlama sağlar.
NEDEN ŞİMDİ?
Piyasa çarklarının arasına bazen kum taneleri kaçar. Vergi ödeme dönemleri, ay sonu hesap kapanışları veya büyük hazine ihraçları sırasında bankaların nakit ihtiyacı aniden artabilir.
Eğer Fed bu 4 milyar doları sürmeseydi ne olurdu?
-Bankalar nakit bulmak için birbirleriyle yarışır,
-Borçlanma faizleri Fed’in istediği seviyenin üzerine fırlar,
-Piyasada gereksiz bir "nakit krizi" algısı oluşurdu.
-Fed, bu hamleyle yangın çıkmadan dumanı dağıtmış oldu.
YATIRIMCI BUNA NASIL BAKMALI?
Bu hamleyi görüp "Fed para musluklarını açtı, borsa uçacak!" diye düşünmek yanıltıcı olabilir.
Boyut Önemli: Fed'in trilyonlarca dolarlık devasa okyanusunda 4 milyar dolar, sadece küçük bir dalgadır.
Mesaj: Fed piyasaya, "Merak etmeyin, direksiyon bende. Sistemin tıkanmasına izin vermem" mesajını vermiştir.
Bu hamle, ekonomiyi canlandırmak için yapılan bir teşvik paketi değil; bankacılık sisteminin "motor yağını" tazelemektir. Sistem şimdi daha sessiz ve pürüzsüz çalışmaya devam ediyor.
