Geçtiğimiz yıl arz sıkıntıları ve hava koşulları nedeniyle ton başına 13 bin dolar seviyelerine çıkarak rekor kıran kakao fiyatları, hasat beklentilerinin iyileşmesiyle bu yıl yaklaşık yüzde 50 oranında geriledi. Bu sert düşüşe rağmen, tüketicinin market raflarında ucuz çikolata görmesi için en iyimser tahmin 2026 yılının ikinci yarısını işaret ediyor.
YÜKSEK MALİYETLİ STOKLAR İNDİRİMİ ENGELLİYOR
Çikolata üreticileri, kakao fiyatlarının zirve yaptığı dönemde satın aldıkları yüksek maliyetli stokları kullanmaya devam ediyor. Örneğin; Almanya'nın köklü şekerleme üreticisi Lambertz, ellerindeki yüksek fiyatlı kakao stoklarının neredeyse 2026 ortasına kadar yeteceğini belirtiyor. Bu durum, borsadaki düşüşün etiketlere yansımasını geciktiren en temel faktör olarak öne çıkıyor.
SEKTÖRDE "GRAMAJ VE REÇETE" DÖNEMİ
Fiyat şoku yaşayan üreticiler, maliyetleri dengelemek için radikal yöntemlere başvurdu:
Küçülen Porsiyonlar: Almanya'da Milka çikolatalarının gramajı yüzde 10 azalırken, fiyatı yüzde 25 oranında artırıldı.
Reçete Değişikliği: İngiltere'de Nestle ve McVitie’s gibi markaların bazı ürünlerinde kakao yağı yerine daha ucuz bitkisel yağlar kullanılmaya başlandı. Bu ürünler, içerik değişimi nedeniyle artık yasal olarak "çikolata" kategorisinde adlandırılamıyor.
Kalıcı Uygulamalar: Uzmanlar, maliyetler düşse bile bu tür gramaj ve içerik değişikliklerinin büyük ölçüde kalıcı olacağını öngörüyor.
ARZ KOŞULLARI HALEN KIRILGAN
Kasım ayında New York borsasında ton başına 5 bin doların altına inen kakao, son dönemde 6 bin dolar seviyesinde dalgalanmaya devam ediyor. Dünya arzının büyük kısmını sağlayan Batı Afrika'da küçük ölçekli çiftçilerin gübre ve hastalıklara dayanıklı fidanlara erişiminin kısıtlı olması, fiyatlardaki oynaklığın sürmesine neden oluyor.
Analistlere göre, kakao fiyatlarındaki bu tarihi gerileme ancak 2026'nın ikinci yarısında etiketlere "kısmi" bir nefes aldırabilir; ancak bu durumun bile kesin olmadığı vurgulanıyor.
