Scope Ratings, Türkiye'nin notunu destekleyen temel faktörleri şöyle sıraladı:
• Parasal Sıkılaştırma: Haziran 2023’teki politika dönüşünü takip eden ve enflasyonu istikrarlı bir şekilde düşürmeye yönelik etkili parasal sıkılaştırma sicili.
• Makroekonomik İstikrar: Dış dengesizlikleri azaltan, ılımlı bir GSYİH büyüme görünümü. Scope, 2025’te reel büyümenin yüzde 3,3, 2026’da ise yüzde 3,5 olacağını öngörüyor.
• Mali Disiplin ve Kamu Borcu: Faaliyet dışı harcamaların kontrol altına alınması ve güçlü vergi tahsilatı sayesinde ılımlı kamu borcu/GSYİH oranının (yüzde 25 civarında istikrar bekleniyor) korunması.
• Artan Rezervler: TCMB'nin net dış varlıklarının iyileşmesi ve artan uluslararası rezerv yeterliliği.
KREDİ NOTUNU SORGULAYAN TEMEL ZORLUKLAR
Scope Ratings, notun yükselmesini engelleyen temel zorlukları ve riskleri de detaylandırdı:
• Yüksek Enflasyon: TCMB'nin hedeflerinden (2025 için yüzde 24) anlamlı derecede yüksek kalan enflasyon (yüzde 33,3). Scope Ratings, 2025 ortalama enflasyonunu yüzde 35 olarak tahmin ediyor.
• Dış ve Finansal Kırılganlıklar: Türk lirasının ve uluslararası rezervlerin küresel gerilimlere karşı yüksek duyarlılığı, liranın sert değer kaybı riskinin sürmesi.
• Siyasi Belirsizlik: İç siyasi belirsizlikler, artan jeopolitik riskler ve Mayıs 2028'de planlanan genel seçimler öncesindeki görünüm.
• Finansal Risk: Yüksek kredi büyümesi (özellikle tüketici kredileri) ve dolarizasyonun sürmesi.
ÇEVRESEL VE YÖNETİŞİM FAKTÖRLERİNDE "ZAYIF" DEĞERLENDİRME
Scope, Çevresel, Sosyal ve Yönetişim (ESG) faktörlerinde Türkiye'nin bazı zayıf yönlerini de not etti:
• Yönetişim (Governance): Hukukun üstünlüğü, yolsuzluğun kontrolü ve düzenleyici kalite konularındaki performansın son on yılda düşmesi nedeniyle "zayıf" değerlendirmesi yapıldı.
• Çevresel Riskler: Ülkenin deprem ve heyelanlara maruz kalma riski yüksek kabul edildi. Kömür santralleri aracılığıyla elektrik üretimi gibi konularda iklim değişikliğinin hafifletilmesi konusunda derin zorluklar olduğu belirtildi.
• Sosyal Faktörler: Düşük işgücü katılım oranı ve nispeten yüksek gelir eşitsizliği düzeyine rağmen, demografik büyümenin olumlu olduğu kaydedildi.
Scope Ratings, istikrarlı görünümün, risklerin önümüzdeki 12 ila 18 ay boyunca dengeli olduğu ve temel ekonomik programın başarılı şekilde ilerlemesi halinde notta yükseliş potansiyeli oluşabileceği anlamına geldiğini belirtti.
