AYM, Meclis'e seslenerek, mevcut faiz oranlarını artırmak ve değer kaybını karşılayacak kapsamlı bir düzenleme yapılması önerisinde bulundu.
ALACAĞIN DEĞER KAYBI: 10 YILLIK SÜREÇ HAK İHLALİ SAYILDI
Karar, Caner Şafak'ın bireysel başvurusu üzerine alındı ve iç hukukta benzer uyuşmazlıklara emsal teşkil edecek pilot karar niteliği taşıyor.
Başvurucu Şafak, 2010 yılında açtığı icra takibi sonucu belirlenen alacağının, yargılama süreçlerinin ardından 2020 yılında tahsil edildiğini ancak geçen 10 yıllık sürede uygulanan yasal faizin, özellikle hiperenflasyon döneminde alacağın değer kaybını karşılamakta yetersiz kaldığını belirtti. Bu gerekçeyle açtığı "munzam zarar" davasının alt mahkemelerce reddedilmesi üzerine AYM'ye başvurdu.
MUNZAM ZARAR DAVALARI KORUMA SAĞLAMIYOR
Anayasa Mahkemesi, kararında, devletin sadece kamu borçlarında değil, özel hukuk kişilerinin alacaklarında da adil dengeyi sağlama yükümlülüğü olduğunu vurguladı. Mahkeme, mevcut hukuk yollarını inceledi:
Yetersiz Faiz Oranları: 3095 sayılı Kanuni Faiz Kanunu'ndaki oranların, yıllık enflasyonun altında kaldığı ve bu nedenle alacakların gerçek değerini koruma kapasitesine sahip olmadığı tespit edildi.
Etkisiz Munzam Zarar Davaları: Türk Borçlar Kanunu’nun 122. maddesine dayalı munzam zarar davalarının da etkin bir çözüm sunmadığına dikkat çekildi. Yüksek mahkeme içtihatlarının "istikrarsız" ve "belirsiz" olduğu, enflasyonun tek başına zararı ispat için yeterli görülmediği durumlarda alacaklının korumasız kaldığı belirtildi.
Bu tespitler sonucunda Mahkeme, mevzuattaki eksiklik nedeniyle alacaklının değer kaybının tazmin edilmemesinin Anayasa ile güvence altına alınan haklarını ihlal ettiğine karar verdi.
TBMM'YE ACİL DÜZENLEME ÇAĞRISI
AYM, 3095 sayılı Kanun'un yetersizliğini vurgulayarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) bu konuda kapsamlı bir düzenleme yapılması önerisinde bulundu. Bu pilot kararın, Meclis'in yasal faiz oranlarını piyasa koşullarına ve enflasyona göre güncelleyecek yeni bir mekanizma kurması ihtiyacını doğuracağı bekleniyor.
Kaynak: Ekonomim
