Türkiye'de vergi indirimiyle engelli emekliliği dönemi 14 Ocak 2025 itibarıyla sona erdi. 7538 sayılı Kanun kapsamında emeklilik şartları artık engellilik statüsüne göre değil, kişinin çalışma gücü kaybı oranına göre belirlenecek. SGK uzmanı Özgür Erdursun, yeni düzenlemenin prim gününden rapor sistemine kadar tüm yapıyı köklü şekilde değiştirdiğini söyledi.
Dünya Gazetesi yazarı Erdursun, 15 Ocak 2025'te yürürlüğe giren düzenlemeyle birlikte "Engelli vergi indirimi belgesinin artık emeklilik hakkı sağlamayacağını" ifade etti. Erdursun, bunun yalnızca teknik bir mevzuat değişikliği olmadığını; sosyal güvenliğe erişimden aylık hesaplamasına kadar tüm süreçlerin yeniden tanımlandığını vurguladı.
Geçiş sürecine ilişkin olarak Erdursun, "Bu tarihe kadar vergi indirimi belgesiyle başvuru yapmış olanlar için eski sistem korunacak. Bu kişiler hak kaybına uğramayacak" dedi.
YENİ DÖNEMDE HASTALIK DEĞİL, ÇALIŞMA GÜCÜ KAYBI ÖLÇÜLECEK
Yeni sistemde emekliliğe esas kriter, hastalığın kendisi değil, hastalığın çalışma gücü üzerindeki etkisi olacak. Erdursun bu yaklaşımı, "Kişinin hastalığı değil, hastalığın onun çalışma gücünü ne kadar azalttığı ölçülüyor" sözleriyle açıkladı.
Çalışma gücü kaybına göre emeklilik şartları şöyle;
-Yüzde 50–59 kayıp: 16 yıl sigortalılık + 3700 gün
-Yüzde 40–49 kayıp: 18 yıl sigortalılık + 4100 gün
Bu düzenleme ile vergi indirimine dayalı eski prim gün sistemi tamamen sona erdi.
EMEKLİ AYLIKLARINDA ALT SINIR UYGULAMASI
Düşük emekli maaşı oluşmasını engellemek için yeni dönemde alt sınır koruması getirildi. Erdursun, "5400 gün üzerinden bağlanan aylıklarda ABO en az yüzde 30, 2000-2008 dönemi için hesaplanan kısmi aylıklarda ise ABO en az yüzde 60 olacak." ifadelerini kullandı.
RAPOR VE KONTROL MUAYENELERİ STANDARTLAŞTIRILDI
Yeni sistemde tüm raporlar yalnızca yetkili hastanelerden alınabilecek. Eski tip raporlar geçerli olmayacak. Kontrol muayeneleri ise Tebligat Kanunu kapsamında yürütülecek. Çalışma gücü kaybı oranı yüzde 40'ın altına düşerse emekli aylığı kesilebilecek.
