Son aylarda Türkiye’de dikkat çeken bir değişim yaşanıyor: Altın almakta zorlanan geniş bir kesim, hem takı hem yatırım amaçlı olarak gümüşe yönelmeye başladı. Özellikle Xinhua’nın yayımladığı son haberde, düğünlerde bile altın yerine gümüş takılmasının hızla yayıldığı, bazı şehirlerde gümüş satışlarının altını geçtiği vurgulanıyor.
Bu durum aslında bir “moda değişimi” değil; doğrudan ekonomik gerçeklerin yön verdiği bir dönüşüm. Hem gümüşün fiyat performansı, hem de maliyet avantajı, Türkiye’yi gümüş talebinde öne çıkarıyor.
Peki bu trend, gümüş fiyatlarını nasıl etkiler? Bunun yanıtı hem kısa vadede hem küresel piyasalar açısından önemli.
1) İÇ TALEBİN ARTMASI: YEREL FİYATI DOĞRUDAN YUKARI ÇEKER
Türkiye’de gümüş fiyatları iki şeyden etkilenir:
• Ons fiyatı (dolar cinsinden)
• Dolar/TL kuru
Ancak bunun üzerine talep baskısı da eklenirse, gram gümüşün fiyatı global fiyatlardan daha hızlı yükselebilir.
Örnek:
Eğer kuyumcular yoğun talep nedeniyle rafine ürün bulmakta zorlanırsa, iç piyasada “ek prim” oluşur. Bu, tıpkı gram altında Kapalıçarşı fiyatının bazen daha yüksek olmasına benzer.
Bu iç talep baskısı Türkiye için:
• Kısa vadede fiyatı hızlandırır
• Arz sıkışırsa fiyatlar globalden bağımsız daha dik çıkar
2) GÜMÜŞÜN ALTINA ALTERNATİF OLMASI TALEBİ KADEMELİ ARTIRIR
Altın fiyatları rekora koşarken yatırımcıların “uygun fiyatlı değerli metal” arayışı gümüşü öne çıkarıyor. Bu durum sadece Türkiye’de değil, dünya genelinde de böyle.
Gümüşün avantajı:
• Altına göre çok daha ucuz
• Küçük bütçeyle yatırım yapılabiliyor
• Son yıllarda teknolojik kullanım alanı hızla arttı
Bu trendin devamı, uzun vadeli talep artışını kalıcı hâle getirir. Kalıcı talep = Kalıcı fiyat artışı.
3) TEKNOLOJİ VE YEŞİL ENERJİ TALEBİ ZATEN ARTIYORDU — TÜRKİYE’DEN GELEN EK TALEP EKSTRA ETKİ YAPAR
Gümüşün büyük bir kısmı bugün:
• Güneş panellerinde
• Elektrik ve elektronik devrelerde
• Pil ve batarya teknolojisinde
• Otomotiv sensörlerinde
kullanılıyor.
Bu nedenle dünya ciddi şekilde gümüş talep ediyor. Zaten arz tarafı yetersiz olduğu için, her raporda “gümüş açık veriyor” deniyor.
Türkiye’nin takı + yatırım talebi bu küresel tabloya eklenince:
• Talep biraz daha artıyor
• Fiyat baskısı küresel tarafta daha güçlü hissediliyor
Türkiye tek başına fiyatı belirlemez, ancak artan bölgesel talep küresel eğilimi hızlandırır.
4) GRAM GÜMÜŞ İÇİN EN KRİTİK KONU: DOLAR/TL
Şunu unutmamak şart:
Gram gümüş = (Ons gümüş × Dolar kuru) / 31,1
Bu yüzden Türkiye’de gram fiyatlarını etkileyen en güçlü faktör hâlâ dolar kurudur.
Türkiye’de talep artsa da, kurdaki yükseliş olmadan fiyat büyük sıçrama yaşamaz.
Ancak iç talep + kur + global yükseliş birleşirse gram gümüş çok hızlı değer kazanabilir.
KISA VADEDE NE OLUR?
Gümüşe yönelişin kısa vadeli etkileri:
• Kuyumcuların elindeki stoklar hızla azalabilir
• Gram gümüşte rafineri ürününe talep artar
• Kapalıçarşı ile banka fiyatları arasında fark açılabilir
• Fiyat dalgalanması artar
Talebin artması hızlı yükselişleri destekleyebilir.
ORTA–UZUN VADEDE NE OLUR?
Uzun vadede etkisi daha önemlidir:
Altından gümüşe geçiş kalıcı bir davranış hâline gelirse, yerel fiyatlar daima talep avantajıyla yukarı eğimli olur.
Gümüşün küresel arz açığı büyüdükçe, fiyat globalde de yükselir.
Türkiye, dünyadaki en büyük gümüş takı pazarlarından biri hâline gelirse fiyat trendlerini etkileyen önemli bir faktör olabilir.
Bu nedenle:
• Hem ons tarafında
• Hem gram tarafında
yukarı yönlü eğilimin güçlenme ihtimali yüksek.
Türkiye’de gümüşe yönelik artan ilgi sadece sosyolojik bir değişim değil; aynı zamanda gümüş fiyatları üzerinde gerçek etkileri olacak bir trend. İç talep şu an fiyatı hafif yukarı itiyor; kur ve global emtia baskısı birleştiğinde gram gümüşün yeni rekor seviyeler test etmesi çok olası.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
