Buğday, arpa ya da mısır değil... Türk çiftçisinin yeni gözdesi, toprağın altında sessizce büyüyen bir servet. Doğadan toplanması yasak olan, cezası yüz binlerce lirayı bulan "Salep Orkidesi", artık tarlalarda yasal olarak üretiliyor ve üreticisine bir dönümde bile servet kazandırıyor.
Türkiye tarımında dengeler değişiyor. Geniş arazilerde tonlarca ürün ekip düşük kâr marjlarıyla boğuşan üreticiler, artık "Niş Tarım" modellerine yöneliyor.
İşte bunların başında, halk arasında "Yumru Altın" olarak bilinen Kültür Salebi geliyor.
DAĞDA KOPARMAK YASAK, TARLADA ÜRETMEK SERVET!
Salep orkidesi, nesli tükenme tehlikesi altında olduğu için koruma altında.
Doğadan kaçak toplamanın cezası 380 Bin TL'yi aşıyor. Ancak Tarım ve Orman Bakanlığı'nın izni ve desteğiyle tarlada "sertifikalı" üretim yapanlar, bu yasaklı hazineyi yasal bir kazanç kapısına dönüştürüyor.
NEDEN "MOR HAZİNE" DENİYOR?
Nisan ve Mayıs aylarında tarlayı kaplayan mor ve lila renkli çiçekleriyle görsel bir şölen sunan bitkinin asıl değeri, toprağın altındaki yumrularında saklı.
• Kışın: Bizi ısıtan o meşhur salebin ham maddesi.
• Yazın: Gerçek Maraş dondurmasına o eşsiz kıvamı veren tek madde.
Gıda ve dondurma sektörü, doğadan toplama yasağı nedeniyle ciddi bir hammadde krizi yaşarken, kültür salebi üreten çiftçiler ürünlerini daha hasat etmeden satabiliyor. Pazar sorunu neredeyse hiç yok!
MATEMATİĞİ DUDAK UÇUKLATIYOR
Uzmanlara göre; buğday veya arpadan elde edilen gelirin 50 katına kadar kazanç sağlamak mümkün.
• 1 Dönüm Arazi: Ortalama 750-1000 kg yaş yumru veriyor.
• Fiyatlar: Yaş yumrunun kilosu kalitesine göre 800 TL ile 1.200 TL arasında alıcı buluyor. Kurutulmuş salebin kilosu ise 4.000 TL'leri aşıyor.
Kendi Tohumunu Kendi Üretiyor
Bu bitkinin üreticiyi en çok sevindiren özelliği ise "bereketli" yapısı. Toprağın altından çıkan iki yumrudan biri satılıyor, diğeri ise seneye tekrar ekilmek üzere tohumluk olarak ayrılıyor.
Yani çiftçi bir kez tohum aldıktan sonra, kendi tohumunu kendi üreterek masrafsız bir döngüye giriyor.
Çiftçiler Uyarıyor: "Sabır İster" Kazancı büyük olsa da, salep yetiştiriciliği emek istiyor. Yabani otla mücadele ve doğru sulama teknikleri, ürünün kalitesini belirliyor.
Ancak hasat zamanı geldiğinde, 1 dönümden elde edilen gelir, çiftçinin tüm yorgunluğunu unutturuyor.
Anadolu'nun bereketli toprakları, şimdi bu "Mor Hazine" ile yeniden değerleniyor. Küçük arazisi olup "ne eksem?" diye düşünenler için salep, tarımın yeni yıldızı olmaya aday.
