İSO Türkiye İmalat PMI verileri, Temmuz 2025’te üst üste üçüncü kez düşerek üretim tarafında alarm sinyallerini güçlendirdi. Yeni siparişlerde 25 ayın en sert gerilemesi kaydedilirken, üretimde ve ihracatta da daralma sürdü. Sanayide istihdam kaybı artarken, firmalar maliyet baskısıyla mücadele etmeye çalışıyor. Öte yandan, sanayide yaşanan sert düşüş hisselere de yansıdı. İşte detaylar...
Odatv'nin haberine göre, ekonomik büyümenin öncü göstergesi İSO Türkiye İmalat PMI endeksi, Temmuz 2025'te üçüncü ay üst üste gerileyerek 45,9 seviyesine indi. Endeks, sanayi sektöründe kesintisiz daralmanın 16. aya ulaştığını teyit etti. 50 altındaki değerler sektördeki bozulma eğiliminin sürdüğünü ortaya koydu.
SİPARİŞLERDE 25 AYLIK DÜŞÜŞ
Müşteri talebindeki belirgin durgunluk, yeni siparişlerin marttan bu yana en keskin düşüşünü tetikledi. Siparişler endeksi 44,8 ile 25. ay üst üste gerileme kaydetti. Zayıf dış talep nedeniyle ihracat siparişleri de daralmayı sürdürdü.
ÜRETİMDE SON 10 AYIN EN SERT GERİLEMESİ
Yeni sipariş azalışının etkisiyle üretim, son 10 ayın en hızlı düşüşünü yaşadı. İstihdamda ise 10 sektörden sadece gıda ürünleri pozitif performans gösterirken, tekstilde en belirgin azalma gözlendi. Firmalar stok eritme ve maliyet kısma stratejilerine odaklandı.
TL'DEKİ DEĞER KAYBI MALİYETLERİ YÜKSELTTİ
Türk Lirası'ndaki değer kaybı, girdi maliyetlerini artırarak üreticilerin finansal baskısını şiddetlendirdi. Satın alma faaliyetleri tüm sektörlerde yavaşlarken, istihdam ve yatırım kararları ertelendi.
İSO BAŞKANI BAHÇIVAN:" SANAYİMİZİN BEDEL ÖDEME SINIRLARINI AŞTIĞINI ARTIK GÖRMELİYİZ"
İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan'ın Karar'a yaptığı açıklamada, verilere ilişkinşu ifadeleri kullandı:
"Sanayimizin bedel ödeme sınırlarını aştığını artık görmeliyiz. Hiç kimse bu duruma kayıtsız kalamaz. Çözüm için siyasi otorite ve tüm paydaşlara diyalog sağlanmalı."
Bahçıvan, özellikle emek-yoğun sektörlerdeki durumun kritik seviyede olduğunu vurguladı.
FİTCH: "TL'DEKİ DEĞER KAYBI DÖVİZ BORCUNU ARTIRIYOR"
Uluslararası derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türk sanayi şirketlerinin 2025'te yüksek kredi baskısı altında kalacağını açıkladı. Kurum, "TL'deki değer kaybı döviz borcunu artırıyor, yüksek enflasyon ise fiyatlama baskısı yaratıyor" değerlendirmesini yaptı. Net borç/FAVÖK oranının 2025'te yüzde 3,8'e çıkması bekleniyor.
1 YIL ARAYLA AYNI AYDA İSTİHDAM YÜZDE 3,1 AZALDI
TCMB analizine göre, 2024 Mayıs-2025 Mayıs döneminde sanayi istihdamı 157 bin kişi (yüzde 3,1) azaldı. Buna karşılık hizmet sektörü 258 bin kişilik, inşaat ise 83 bin kişilik artış kaydetti. Ekonomik gelişmeye paralel olarak istihdamın hizmetlere kaymasının küresel bir eğilim olduğu vurgulandı.
ÇALIŞANLARIN SEKTÖRLER ARASI GEÇİŞ ESNEKLİĞİNİN HAYATİ ÖNEM TAŞIDIĞINA DİKKAT ÇEKİLDİ
Rapor, Türkiye'de sanayinin istihdam payının OECD ortalamasının 5 puan üzerinde olduğunu, ancak ekonomik kalkınmayla bu farkın azalmasının beklendiğini belirtti. İşgücü piyasasının verimliliği için çalışanların sektörler arası geçiş esnekliğinin hayati önem taşıdığına dikkat çekildi.
İmalat sanayinde üst üste üçüncü ay daralma sinyali veren PMI verisi, Borsa İstanbul’da da etkisini gösterdi.
Üretim ve siparişlerdeki sert düşüş, sanayi endeksine bağlı hisselerde haftalık bazda kayıpları beraberinde getirdi.
