Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), merakla beklenen "gelir dağılımı istatistikleri 2025" sonuçlarını açıkladı. Veriler, gelir adaletinde sınırlı bir iyileşmeye işaret etse de uçurumun varlığını koruduğunu gösteriyor. Toplam gelirin neredeyse yarısı, nüfusun en zengin yüzde 20'lik kesiminin cebine giriyor.
TÜİK’in 2024 yılını referans alarak hazırladığı rapora göre, Türkiye'de gelir dağılımı dengesi "gini katsayısı" bazında küçük bir düzelme gösterdi.
Gelir eşitsizliği ölçütü olan katsayı, bir önceki yıla göre 0,003 puan düşerek 0,410 seviyesine geriledi. (Sıfıra yaklaşması eşitliği, bire yaklaşması bozulmayı ifade eder).
EN ZENGİN İLE EN YOKSUL ARASINDAKİ FARK: 7,5 KAT
Raporun en çarpıcı verisi, toplumun gelir katmanları arasındaki paylaşımda ortaya çıktı:
• En zengin yüzde 20: Toplam gelirden aldığı pay yüzde 48,0 oldu (0,1 puan düşüş).
• En yoksul yüzde 20: Toplam gelirden aldığı pay yüzde 6,4’e yükseldi (0,1 puan artış).
Toplumun en varlıklı kesimi ile en yoksul kesimi arasındaki gelir farkını gösteren P80/P20 oranı ise 7,7’den 7,5’e geriledi.
HANEHALKI GELİRİ 660 BİN TL'Yİ AŞTI
Enflasyonist ortamın etkisiyle hanehalkı gelirlerinde rakamsal olarak ciddi artışlar kaydedildi:
• Türkiye genelinde yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri, yüzde 76,7 artışla 662 bin 414 TL'ye ulaştı.
• Fert başına düşen yıllık ortalama gelir ise 332 bin 882 TL olarak hesaplandı.
KAZANCIN KAYNAĞI: MAAŞ VE ÜCRETLER
Türkiye'de hanelerin geçim kaynağında "maaş ve ücret gelirleri" dominasyonunu artırdı.
Toplam gelir pastasının yüzde 49,7'sini maaşlar oluştururken, kendi işini yapanların (müteşebbis) payı yüzde 18,3'e geriledi. Sosyal transferlerin (emekli maaşları, yardımlar vb.) payı ise yüzde 18,2 oldu.
EĞİTİM VE SEKTÖR FARKI
Eğitim seviyesi arttıkça gelir makası da açıldı. Yükseköğretim mezunlarının yıllık ortalama geliri 566 bin TL'yi bulurken, lise altı eğitimlilerde bu rakam 290 bin TL'de kaldı.
• En Çok Kazandıran Sektör: Hizmet sektörü (Yıllık ortalama 426 bin TL).
• En Yüksek Artış: İnşaat sektörü çalışanlarının gelirinde yüzde 79 artış görüldü.
• Patronlar Zirvede: İşverenlerin yıllık ortalama geliri 1 milyon 204 bin TL seviyesine ulaştı.
EN ZENGİN BÖLGE ANKARA OLDU
Coğrafi bazda bakıldığında başkent Ankara, İstanbul'u geride bıraktı.
• En yüksek gelir: TR51 Bölgesi - ANKARA (449 bin 618 TL). Onu İstanbul ve İzmir takip etti.
• En düşük gelir: TRB2 Bölgesi - Van, Muş, Bitlis, Hakkari (172 bin 552 TL).
Gelir dağılımının en adaletli olduğu bölgeler Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli hattı ile Kocaeli, Sakarya çevresi olurken; eşitsizliğin en yüksek olduğu yerler İç Anadolu'nun doğusu (Kırıkkale, Aksaray, Niğde) ve Akdeniz (Antalya, Isparta) olarak kayıtlara geçti.
İŞSİZLİKTEN İSTİHDAMA GEÇİŞ
Raporda yer alan "yaşam koşulları" verilerine göre 2024 yılında işsiz olan vatandaşların yüzde 38,7'si 2025 yılında bir iş bularak çalışma hayatına katıldı. Çalışanların yüzde 90'ı ise iş hayatına devam etti.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
