ABD hükümeti, İran’a yönelik ihracat yaptırımları kapsamında listesini güncelledi. ABD Ticaret Bakanlığı’na bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), 29 yeni kuruluşu yaptırım kapsamına alırken, bu şirketlerin 9’unun Türk firması olması dikkat çekti. Yaptırım kararı, şirketlerin ABD’nin ulusal güvenlik ve dış politika çıkarlarına aykırı hareket ettiği gerekçesiyle alındı.
ABD Ticaret Bakanlığı, yaptırım listesine eklenen Türk şirketlerinin temel suçlamasını şu sözlerle açıkladı:
"Bu şirketlerin, ABD'nin yaptırımlar ve ihracat kontrolleri kapsamında olan İran’a yönelik malzeme sevk ettiği tespit edilmiştir."
Bakanlık, bu faaliyetlerin ABD’nin ulusal güvenlik ve dış politika çıkarlarına aykırı olduğunu belirtti.
Karar, bu şirketlere yapılacak tüm ihracat ve ülke içi transferlerde ek lisans zorunluluğu getiriyor ve bu lisans başvuruları "reddedilme varsayımıyla" incelenecek.
YAPTIRIM LİSTESİNE EKLENEN TÜRK ŞİRKETLERİ
Yaptırım kararı ile ABD'nin ulusal güvenlik riskleri taşıdığı gerekçesiyle kısıtlama getirilen 9 Türk firması şunlar oldu:
• Atadoruk Havacılık Savunma Sanayi Ticaret Ltd. Şti.
• Business Metal Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti.
• DBC Makina Sanayi ve Ticaret A.Ş.
• Erçetin İş Makineleri Yedek Parçaları İnşaat ve Dış Ticaret Ltd. Şti.
• PMR Teknik Makine Ticaret Ltd. Şti.
• UMS Ankara Kalibrasyon Mühendislik Müşavirlik Mümessillik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
• Yant İnşaat Gıda Turizm Sanayi Dış Ticaret Ltd. Şti.
Yeni listeye eklenen 29 şirketin 19’u Çin’den, 1’i BAE’den ve 9’u Türkiye’den oldu. Bu durum, ABD’nin yaptırım politikalarında Türkiye ve Çin üzerindeki baskısını artırdığını gösteriyor.
TÜRKİYE-İRAN TİCARET HACMİ VE RİSKLER
Yaptırım kararı, Türkiye'nin İran ile olan mevcut ticaret hacmi dikkate alındığında önem taşıyor.
Türkiye, 2025 yılının ilk 8 ayında İran’a 1.98 milyar dolarlık ihracat, 1.58 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirdi. 2024 yılının tamamında ise ihracat 3 milyar 231 milyon dolar seviyesindeydi.
Yaptırım listesine dahil edilen kuruluşların, listede yer alan bir veya birden fazla kuruluşun doğrudan ya da dolaylı olarak yüzde 50 veya daha fazla ortak olduğu yabancı kuruluşların da aynı kısıtlamalara tabi olacağı belirtildi.