Çin, demir yollarından nükleer enerjiye, geleneksel olarak kamunun finanse ettiği büyük ölçekli altyapı projelerinde özel sektör katılımını teşvik etmeye yönelik tedbirler açıkladı.

Kabine işlevini yerine getiren Devlet Konseyi, özel sektörü teşvike yönelik 13 maddelik belge yayımladı.

Buna göre, demir yolları, nükleer enerji, hidroelektrik santralleri, petrol ve doğal gaz boru hatları ile su şebekesi gibi büyük getirileri olabilecek altyapı yatırımları için merkezi hükümetten onay alırken projeye özel sektör katılımının olanağına dair detaylı fizibilite sunulması zorunlu hale getirildi.

Özel sektörün kamuya ait büyük ölçekli altyapı yatırımlarına katılımının cesaretlendirilmesi ve desteklenmesi gerektiği belirtilen belgede, her projede özel sektör için hisse payı oranlarının belirlenmesi, katılmaya hevesli özel girişimlerin tespit edilmesi ve siyasi şartların sağlanması istendi.

Belgede özel sektörün bu tip projelerde yüzde 10'a kadar veya projenin niteliğine göre daha fazla pay sahibi olabileceği kaydedildi.

Öte yandan, özel sektörün kentlerde kar yaratma potansiyeli olan yerel altyapı projelerine de katılımının teşvik edilmesi gerektiği vurgulandı.

ÖZEL SEKTÖRDE İŞ GÜVENİ AZALMIŞTI

Çin'de özel sektörde iş güveni, Kovid-19 sonrası ekonomik toparlanmadaki kırılganlık, ABD ile rekabetin yol açtığı jeopolitik gerilimler, Alibaba, Didi, Tencent gibi büyük şirketlere yönelik antitekel soruşturmaları ve diğer devlet müdahaleleri nedeniyle son yıllarda giderek azalmıştı.

Özel sektörün toplam sabit sermaye yatırımları içindeki payı 2019'da yüzde 56,42 iken 2024'te bu oran yüzde 50,08'e gerilemişti.

Pekin yönetimi, son dönemde özel sektörü koruyan yasal düzenlemelerle iş güvenini artırmaya yönelik adımlar atsa da bunların etkisi reel ekonomiye henüz bütünüyle yansımadı.

Özel sektör yatırımları 2025'in ilk 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,1 düşüş kaydetti.

Özel sektör girişimlerini ve yatırımlarını, daha fazla yasal güvence, piyasaya erişim, finansman olanaklarıyla teşvik etmeyi hedefleyen "Özel Ekonomiyi Teşvik Yasası" 20 Mayıs'ta yürürlüğe girmişti.

ÖZEL SEKTÖR, GSYH'NİN YÜZDE 60'INI OLUŞTURUYOR

Çin, ABD'nin tarife politikası nedeniyle ekonomide dış belirsizliklerin arttığı, büyümenin iç dinamiklere daha fazla bel bağladığı bir dönemde, rekabet gücünü artırmak için kendi özel sektörünün yenilik üretme kabiliyetine daha fazla ihtiyaç duyuyor.

Ulusal İstatistik Bürosunun verilerine göre, Çin'de 57 milyondan fazla kayıtlı özel işletme bulunuyor. Ülkede özel sektör, Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın yüzde 60'ını, teknolojik inovasyonun yüzde 70'ini ve kentlerdeki istihdamın yüzde 80'ini oluşturuyor.

(AA)