Türkiye'de uzun süredir tartışılan sosyal destek reformunda kritik eşik aşılıyor. "Vatandaşlık maaşı" olarak adlandırılan Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi için hükümet düğmeye bastı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, TBMM Genel Kurulu'nda yaptığı açıklamada sistemin pilot uygulamasının 2026'da hayata geçirileceğini duyurdu. Peki, vatandaşlık maaşı nedir? Kimler başvurabilecek? İşte detaylar...
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, TBMM Genel Kurulu'nda, 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nin tümü üzerinde milletvekillerinin soru ve eleştirilerini yanıtladı.
"2027 YILINDA TÜM ÜLKEYE YAYILACAK"
Yılmaz, "GETAD diyoruz, Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi. Bu sistemin pilot uygulamasını önümüzdeki yıl başlatacağız birkaç ilimizde. 2027 yılında ise tüm ülkeye yaymayı planlıyoruz. Bu yeni destek modelimiz özü itibarıyla bir eşik gelirin altında kalan aileleri destekleyici bir model olacak ama istihdam piyasalarından caydırıcı nitelikte de olmayacak. Bu genel kavramsal çerçeve içinde yeni bir sistemi de ülkemize kazandıracağız. Sosyal yardım alanında yapısal bir reformu da hayata geçirmiş olacağız." dedi.
VATANDAŞLIK MAAŞI NEDİR?
Vatandaşlık Maaşı, mevcut sosyal yardım programlarının dağınık yapısını tek bir mekanizma altında toplayarak daha bütüncül bir gelir destek modeli oluşturmayı hedefliyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından ortaklaşa hazırlanan sistem, yoksullukla mücadeleyi daha düzenli ve sürdürülebilir bir çerçeveye oturtmayı amaçlıyor.
Bu yeni modelde hane geliri, belirlenen eşik tutarın altında kaldığında devlet devreye girerek aradaki farkı nakit destekle tamamlayacak. Böylece ailelerin asgari yaşam standartlarını karşılayabilecek seviyede düzenli gelire sahip olması güvence altına alınacak.
NE KADAR OLACAK?
Vatandaşlık Maaşı kapsamında tüm hanelere tek tip bir ödeme yapılmayacak. Sistem, her ailenin gelir durumunu ayrı ayrı değerlendirerek gelir açığını esas alacak. Hane geliri belirlenen eşik değerin altında kaldığında, devlet bu farkı aylık olarak doğrudan aileye ödeyecek.
Örneğin, bir hanenin aylık geliri 10 bin TL, eşik değer ise 15 bin TL olarak hesaplanırsa, devlet aradaki 5 bin TL'lik açığı karşılayacak. Bu yönüyle model, klasik sosyal yardım programlarından farklı olarak birey değil, hane odaklı bir yapıda işleyecek.
KİMLER ALABİLECEK?
Sistemden yararlanabilmek için hanenin toplam gelirinin belirlenen sınırın altında kalması gerekiyor. Özellikle deprem bölgelerinde yaşayanlar, kırsal kesimdeki haneler ve dar gelirli aileler öncelikli gruplar arasında yer alacak.
Başvurular, mevcut sosyal yardım altyapısına entegre edilecek ve süreç hane bazında yürütülecek. Bu nedenle bireysel başvurular değil, aile birimini esas alan değerlendirmeler yapılacak.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
