Piyasalarda zaman zaman “balon” uyarıları gündemin merkezine oturuyor. Ancak çoğu durumda gerçek bir balondan çok, balon söylemlerinin kendi başına şiştiğini görüyoruz. Özellikle sosyal medyanın, finansal haber akışının ve hızlı tüketilen piyasa yorumlarının etkisiyle “balon geliyor” sesleri gerçeğin önüne geçebiliyor.
Bloomberg’in S&P 500 (#SPX) için hazırladığı “balon haberleri sayımı” da bunu net biçimde gösteriyor. Son 10 yıla bakıldığında, S&P 500 hakkında “balon” içerikli haberlerde defalarca sert yükselişler yaşanmış. Fakat bu zirvelerin hiçbirinde endeksin bir balon gibi patladığına şahit olmadık. Yani haber akışında balon görüntüsü var, ama fiyatlamalarda aynı ölçekte bir risk gerçekleşmiyor.
AĞUSTOS 2020: BALON HABERLERİ REKOR KIRDI, S&P 500 YÜKSELMEYE DEVAM ETTİ
Grafikteki en dikkat çekici dönem Ağustos 2020. “SPX balon oldu”, “şişen piyasa patlayacak” gibi söylemler rekor seviyedeydi. Buna rağmen endeks yaklaşık %30 daha yükseldi. Yani balon haberleri zirve yaparken, piyasa tam tersine güçlü bir ralli içindeydi.
Daha sonra gelen düzeltme bile endeksi Ağustos 2020 seviyelerinin altına çekemedi. Piyasa aslında “balon” diye anlatılan seviyenin üzerinde denge kurdu. Bu da bir gerçeği ortaya koyuyor: Haberlerde şişen balon, çoğu zaman gerçek balon değil.
GÜRÜLTÜ VE GERÇEK AYRIMI
Finansal tarihçilere göre dot-com balonu, 2008 Küresel Finans Krizi ve Japonya’daki uzun süreli durgunluk gibi büyük olayların kalıcı bir psikolojik etkisi var. Bu yüzden yatırımcıların “aşırı değerleme” hissine karşı hassas olması doğal. Ancak bu duygu çoğu zaman gereğinden fazla tetikleniyor ve piyasadaki her yükseliş “balon” etiketiyle karşılanıyor.
Oysa veriler gösteriyor ki:
• Balon haberleri = sık
• Gerçek balonlar = çok daha seyrek
Bugün de benzer bir durum yaşanıyor. SPX yükseldikçe balon haberleri artıyor, ancak fiyat davranışı haber söylemlerini destekleyecek ölçekte bir risk sinyali vermiyor. Ekonomi ve şirket kârları hâlâ büyümeyi destekleyen bir yapıya işaret ediyor.
Piyasanın DNA’sında her zaman iyimserlik ve korku aynı anda bulunur. Bu yüzden hem balonlar hem de balon söylemleri tarihin doğal bir parçasıdır. Ancak önemli olan, yatırımcıların haber akışındaki gürültüyü filtreleyebilmesi ve fiyatın söylediğini anlamasıdır.
S&P 500 özelinde son 10 yıla baktığımızda, “balon var” söylemi çoğu zaman piyasanın gerçek yönünü yansıtmamış görünüyor. Bu yüzden asıl ihtiyaç: duygudan ziyade veriyle konuşmak ve trendin ne söylediğine bakmak.
Sorumluluk Reddi: Bu içerik yatırım tavsiyesi değildir. Finansal kararlarınız için bağımsız danışmanlık almanız önerilir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
