Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında iki hisseye yeni kısıtlamalar getirdi. AVGYO’ya açığa satış ve kredili işlem yasağı, CRDFA’ya ise tek fiyat işlem yöntemi uygulanacak. Tedbirler 9 Ekim - 7 Kasım 2025 tarihleri arasında geçerli olacak.

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Borsa İstanbul’da işlem gören iki hisseye yönelik yeni tedbir kararlarını Kamuoyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) duyurdu. Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS) kapsamında alınan kararlarla birlikte, Avrasya Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (AVGYO.E) ve Credit Finans Faktoring (CRDFA.E) paylarına geçici süreyle kısıtlamalar getirildi. Bu önlemler, piyasada son dönemde artan fiyat oynaklığına karşı yatırımcıyı koruma amacı taşıyor.

SPK’nın açıklamasına göre, AVGYO payları 09 Ekim 2025 tarihli seans başından 07 Kasım 2025 seans sonuna kadar açığa satışa ve kredili işlemlere konu edilemeyecek. Bu karar, hisse üzerindeki aşırı dalgalanmaların önlenmesi için alınmış durumda. Açığa satış yasağı, yatırımcıların sahip olmadıkları hisseleri ödünç alarak satmalarını engelliyor. Kredili işlem yasağı ise, yatırımcıların borçlanarak alım yapmasının önüne geçiyor. Böylece piyasada suni fiyat artışları veya düşüşleri yaratabilecek riskli pozisyonların azaltılması hedefleniyor.

Credit Finans Faktoring (CRDFA) hisselerine yönelik tedbir ise daha kapsamlı oldu. Aynı tarihler arasında, CRDFA payları tek fiyat işlem yöntemiyle işlem görecek. Bu yöntem, seans boyunca sürekli fiyat değişimi yerine belirli zaman aralıklarında tek bir fiyat oluşmasını sağlar. Dolayısıyla anlık manipülasyonların, yüksek frekanslı işlemlerin ve spekülatif fiyat hareketlerinin önüne geçilmiş olur. Ayrıca bu hisse için hali hazırda uygulanmakta olan açığa satış ve kredili işlem yasağı, brüt takas ve emir paketi tedbirleri de tek fiyat uygulaması süresince devam edecek.

Brüt takas uygulaması, her alıcı ve satıcının takas işlemlerini netleştirmeden birebir gerçekleştirmesini zorunlu kılar. Bu sayede manipülatif alım-satım zincirlerinin oluşması engellenir. Emir paketi tedbiri ise, otomatik emir sistemleriyle piyasada baskı oluşturulmasını önlemek için aynı anda girilebilecek emir sayısına ve iptal haklarına sınırlama getirir.

SPK’nın 2016 yılında yürürlüğe koyduğu Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS), piyasalarda olağan dışı fiyat ve işlem hareketlerini denetim altına almak için kullanılan bir mekanizmadır. Sistem, hisse senetlerinde belirli süre boyunca normal dışı volatilite tespit edilmesi halinde devreye girer. Bu çerçevede getirilen açığa satış yasağı, kredili işlem yasağı, tek fiyat uygulaması veya brüt takas gibi tedbirler, yatırımcının korunmasını ve piyasa istikrarının sürdürülmesini amaçlar.

Son dönemde borsada özellikle düşük hacimli hisselerde görülen sert yükseliş ve düşüşlerin ardından SPK’nın bu tip önlemleri sıklaştırdığı dikkat çekiyor. Piyasa otoriteleri, bu tür tedbirlerin geçici olduğunu, ancak yatırımcı davranışlarını disipline etmek açısından büyük önem taşıdığını vurguluyor.

VBTS Nedir?

Volatilite Bazlı Tedbir Sistemi (VBTS), SPK tarafından piyasalarda aşırı dalgalanmayı ve manipülatif fiyat hareketlerini önlemek amacıyla uygulanan bir denetim mekanizmasıdır. Sistem, belirli kriterleri aşan volatilite veya işlem hacmi artışı görülen hisselere geçici süreyle açığa satış yasağı, kredili işlem yasağı, brüt takas veya tek fiyat işlem yöntemi gibi kısıtlamalar getirir.