Türkiye, Batı Anadolu’daki nadir toprak elementleri rezervlerinin geliştirilmesi konusunda Amerika Birleşik Devletleri ile yeni bir iş birliği arayışına girdi. Bu adım, Çin ve Rusya ile yürütülen benzer görüşmelerin yavaş ilerlemesi sonrasında gündeme geldi.

Bloomberg’in haberine göre Eskişehir’in Beylikova ilçesinde keşfedilen nadir toprak elementlerinin arasında seryum (cerium), praseodimyum (praseodymium), neodimyum (neodymium), lantan (lanthanum) ve itriyum (yttrium) gibi stratejik öneme sahip mineraller bulunuyor.

Türkiye, Çin ve Rusya yerine ABD ile anlaşma arayışında 1

Bu elementler, yalnızca enerji ve savunma sanayiinde değil, elektrikli araç motorları, rüzgâr türbinleri, akıllı telefonlar, televizyon ekranları, radar sistemleri, lazerler, füze güdüm sistemleri ve manyetik rezonans (MR) cihazları gibi ileri teknoloji ürünlerinde de kullanılıyor.

Türkiye, bölgede bu mineralleri işleyebilecek yerli bir rafineri kurulumu için hazırlık yapıyor. Bu planın hayata geçmesi, Çin ile daha önce yapılan geçici anlaşmanın revize edilmesine veya iptaline neden olabilir.

Türkiye, Çin ve Rusya yerine ABD ile anlaşma arayışında 2

ÇİN’İN KÜRESEL NADİR TOPRAK ÜRETİMİNE TÜRKİYE İKAMESİ

Türkiye’nin bu adımı, ABD ve Avrupa Birliği’nin Çin’in küresel nadir toprak üretimindeki baskın konumunu dengeleme çabalarıyla örtüşüyor.

Washington yönetimi, stratejik madenlerde tedarik zincirlerini çeşitlendirmek ve Çin’e olan bağımlılığı azaltmak için müttefik ülkelerle yeni iş birlikleri kurmayı hedefliyor.

Türkiye, Çin ve Rusya yerine ABD ile anlaşma arayışında 3

Nadir toprak elementleri modern teknolojinin görünmez ama vazgeçilmez bileşenleri olarak kabul ediliyor. Örneğin:

• Neodimyum ve praseodimyum, elektrikli araç ve rüzgâr türbini motorlarında güçlü mıknatıs yapımında kullanılıyor.
• Seryum, otomobil egzoz sistemlerinde katalizör olarak görev yapıyor.
• Lantan, kamera ve teleskop lenslerinde optik performansı artırıyor.
• İtriyum, radar sistemleri, lazerler ve tıbbi görüntüleme cihazlarında temel bileşen olarak yer alıyor.

Türkiye’nin bu zengin kaynakları ekonomik olarak değerlendirmesi, ülkeyi küresel enerji, savunma ve ileri teknoloji tedarik zincirinde stratejik bir merkez haline getirebilir.