Ünlü iktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, kişisel blog sayfasında kaleme aldığı "ABD bugün kapanabilir" başlıklı yazısında, ABD'de federal bütçenin Kongre'den onay alamaması halinde hükümetin "kapanma" riskiyle karşı karşıya olduğunu ve bunun küresel piyasalar üzerindeki potansiyel etkilerini detaylandırdı. Eğilmez'e göre bu gece yarısı netleşecek olan durum, doların değerinden altın ve gümüş fiyatlarına kadar birçok alanda ciddi dalgalanmalara yol açabilir.
Dr. Mahfi Eğilmez, ABD'de "devletin kapanması" terimini açıklarken, bütçe harcamalarının iki ana nedenle yapılamayacağını belirtti: birincisi, Hazine'nin kamu kesimi adına borçlanma limitinin tavanına ulaşması; ikincisi ise federal bütçenin Kongreden onay alamamasına ek olarak geçici bütçe için de yetki alınamaması.
Her iki durumda da harcama yetkisi kalmadığı için sistemin durduğunu ve buna "devletin kapanması" denildiğini ifade etti.
ABD'DE "DEVLETİN KAPANMASI" NE ANLAMA GELİYOR?
Eğilmez, Amerikan Anayasası'na göre devletin borçlanmasına karar verme yetkisinin yalnızca Kongre'ye ait olduğunu hatırlatarak, 2025 yılı için ABD'nin tahmin edilen GSYH'sinin 30.507 milyar dolar olmasına karşın Haziran itibarıyla federal borç tutarının 37.500 milyar dolara ulaştığını ve kamu kesimi brüt borç yükünün GSYH'nin yüzde 123'ü dolayında olduğunu belirtti.
Son düzenlemeyle borç tavanının 41,1 trilyon dolara yükseltilmiş olmasının şimdilik borç tavanı açısından bir sorun yaratmadığını, ancak mevcut sorunun federal bütçenin ABD Kongresi'nce onaylanmamış olmasından kaynaklandığını vurguladı.
1 EKİM KRİZİ VE GEÇİCİ BÜTÇE ÇIKMAZI
ABD'de mali yılın 1 Ekim'de başlayıp 30 Eylül gece yarısı sona erdiğini belirten Eğilmez, kamu harcamalarının yapılabilmesi için bütçenin bu gece onaylanması gerektiğini, aksi takdirde ABD hükümetinin kapanmaya gideceğini açıkladı.
Bütçenin onaylanmayacağının anlaşılması üzerine ABD'nin geçici bütçe için Temsilciler Meclisi'nde onay aldığını, ancak bu geçici bütçenin de Senato'dan geçmesi gerektiğini hatırlattı.
YATIRIMCILAR İÇİN BÜYÜK BELİRSİZLİK VE ALTIN UYARISI
Dr. Mahfi Eğilmez, hükümetin kapanması halinde sosyal güvenlik, ordu ve hava trafik kontrolü gibi otomatik olarak harcama izni taşıyan kamu hizmetleri dışındakiler için harcama yapılamayacağını açıkladı.
Daha da önemlisi, kapanma durumunda kamu kesimine ait verileri açıklayan kuruluşların da kapanacağını ve bu nedenle yatırımcılar için son derece önemli olan ABD ekonomisine ilişkin verilerin de açıklanamayacağını vurguladı.
Eğilmez, ABD'nin yaşadığı bu kapanma tehlikesinin son dönemde altın, gümüş ve diğer değerli maden fiyatlarında sıçramaya neden olduğuna dikkat çekerek, "Her şey bu gece yarısı belli olacak ve doların değeri kadar altın ve gümüş fiyatları da bu konudaki son gelişmeye bağlı olarak şekillenecek" uyarısında bulundu.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
